جلد 22، شماره 3 - ( پائیز 1404 )
جلد 22 شماره 3 صفحات 182-175 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.TMI.REC.1402.007
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ranjbar Kermani F, Amini-Kafiabad S. Age Distribution of Blood Donation and Blood Donation Rates Across Iran’s Provinces in 2022: Findings from a Cross-Sectional Ecological Study. bloodj 2025; 22 (3) :175-182
URL: http://bloodjournal.ir/article-1-1593-fa.html
URL: http://bloodjournal.ir/article-1-1593-fa.html
رنجبر کرمانی فهیمه، امینی کافی‌آباد صدیقه. تحلیل توزیع سنی اهدای خون با نرخ اهدای خون در استان‌های کشور در سال 1401: یافته‌هایی از یک مطالعه اکولوژیک مقطعی. فصلنامه پژوهشی خون. 1404; 22 (3) :175-182
مرکز تحقیقات انتقال خون ـ مؤسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
چکیده: (173 مشاهده)
چکیده
سابقه و هدف
اهدای خون یک اقدام حیاتی در نظام سلامت است. نرخ اهدای خون می‌تواند تحت تأثیر ویژگی‌های جمعیتی اهداکنندگان از جمله سن قرار گیرد. درک الگوهای مرتبط با رفتار اهدای خون، نقش مهمی در بهبود راهبردهای مؤثر برای حفظ و جذب اهداکنندگان خون دارد. این مطالعه با هدف تحلیل توزیع سنی و تأثیر آن بر نرخ اهدای خون در ایران در سال ۱۴۰۱ انجام شد.
مواد و روش‌ها
این مطالعه مقطعی- تحلیلی اکولوژیک بود که با استفاده از داده‌های تجمعی استخراج شده از پایگاه داده‌های سازمان انتقال خون ایران انجام شد. داده‌ها شامل نرخ اهدای خون و توزیع سنی در سطح استان‌های کشور بودند. رابطه نسبت اهداکنندگان در سه گروه سنی: 35-18 سال، 55-36 سال و بالای ۵۵ سال با نرخ اهدای خون با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی بررسی گردید. تحلیل‌های آماری با نرم‌افزار STATA نسخه 17 انجام و سطح معنا‌داری برابر یا کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
در سال 1401، نرخ اهدای خون در 31 استان ایران از کمترین میزان 17/76 در هر 1000 نفر جمعیت در استان سیستان و بلوچستان تا بیشترین میزان 39/78 در هر 1000 نفر جمعیت در استان سمنان متغیر بود. به طور کلی، گروه سنی 35 تا 55 سال بیشترین سهم اهدای خون (56/72%) و گروه سنی بالای 55 سال کمترین سهم اهدای خون (6/39%) را در کشور داشتند. نتایج آزمون رگرسیون خطی رابطه معنادار بین گروه سنی 55-36 سال و نرخ اهدای خون با ضریب بتای 0/615 و ضریب بتای استاندارد شده 0/388 را نشان داد (0/031= p).
نتیجه گیری
این مطالعه بر نقش تعیین‌کننده سن و تأثیر توزیع سنی بر رفتار اهدای خون تأکید می‌کند. نتایج این مطالعه نشان داد که گروه سنی 55-36 سال می‌تواند به عنوان گروه تأثیرگذار در بالا بودن نرخ اهدای خون در کشور در نظر گرفته شوند. این نتایج می‌تواند به سیاست‌گذاران مربوطه کمک کنند تا از طریق شناخت رفتار گروه‌های سنی مختلف، راهبرد هدفمند برای افزایش نرخ اهدای خون طراحی و اجرا کنند.
سابقه و هدف
اهدای خون یک اقدام حیاتی در نظام سلامت است. نرخ اهدای خون می‌تواند تحت تأثیر ویژگی‌های جمعیتی اهداکنندگان از جمله سن قرار گیرد. درک الگوهای مرتبط با رفتار اهدای خون، نقش مهمی در بهبود راهبردهای مؤثر برای حفظ و جذب اهداکنندگان خون دارد. این مطالعه با هدف تحلیل توزیع سنی و تأثیر آن بر نرخ اهدای خون در ایران در سال ۱۴۰۱ انجام شد.
مواد و روش‌ها
این مطالعه مقطعی- تحلیلی اکولوژیک بود که با استفاده از داده‌های تجمعی استخراج شده از پایگاه داده‌های سازمان انتقال خون ایران انجام شد. داده‌ها شامل نرخ اهدای خون و توزیع سنی در سطح استان‌های کشور بودند. رابطه نسبت اهداکنندگان در سه گروه سنی: 35-18 سال، 55-36 سال و بالای ۵۵ سال با نرخ اهدای خون با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی بررسی گردید. تحلیل‌های آماری با نرم‌افزار STATA نسخه 17 انجام و سطح معنا‌داری برابر یا کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
در سال 1401، نرخ اهدای خون در 31 استان ایران از کمترین میزان 17/76 در هر 1000 نفر جمعیت در استان سیستان و بلوچستان تا بیشترین میزان 39/78 در هر 1000 نفر جمعیت در استان سمنان متغیر بود. به طور کلی، گروه سنی 35 تا 55 سال بیشترین سهم اهدای خون (56/72%) و گروه سنی بالای 55 سال کمترین سهم اهدای خون (6/39%) را در کشور داشتند. نتایج آزمون رگرسیون خطی رابطه معنادار بین گروه سنی 55-36 سال و نرخ اهدای خون با ضریب بتای 0/615 و ضریب بتای استاندارد شده 0/388 را نشان داد (0/031= p).
نتیجه گیری
این مطالعه بر نقش تعیین‌کننده سن و تأثیر توزیع سنی بر رفتار اهدای خون تأکید می‌کند. نتایج این مطالعه نشان داد که گروه سنی 55-36 سال می‌تواند به عنوان گروه تأثیرگذار در بالا بودن نرخ اهدای خون در کشور در نظر گرفته شوند. این نتایج می‌تواند به سیاست‌گذاران مربوطه کمک کنند تا از طریق شناخت رفتار گروه‌های سنی مختلف، راهبرد هدفمند برای افزایش نرخ اهدای خون طراحی و اجرا کنند.
فهرست منابع
1. Seifried E, Klueter H, Weidmann C, Staudenmaier T, Seifried E, Klueter H, Weidmann C, Staudenmaier T, Schrezenmeier H, Henschler R, et al. How much blood is needed? Vox Sang 2011; 100(1): 10-21. [DOI:10.1111/j.1423-0410.2010.01446.x] [PMID]
2. Yadav SK, Hussein G, Liu B, Vojjala N, Warsame M, El Labban M, et al. A Contemporary Review of Blood Transfusion in Critically Ill Patients. Medicina 2024; 60(8): 1247. [DOI:10.3390/medicina60081247] [PMID] []
3. WHO. Global status report on blood safety and availability 2021. USA: WHO; 2022. p. 9.
4. Jacobs JW, Bates I, Cohn CS, Choudhury N, Owusu-Ofori S, Vrielink H, et al. The global blood donation index: an imperfect measure of transfusion need. Lancet 2024; 404(10456): 988-90. [DOI:10.1016/S0140-6736(24)01550-2] [PMID]
5. Silva Carlos V, Rodrigues RG. Motivations and inhibitors to blood donation. International Review on Public and Nonprofit Marketing 2024; 21(4): 863-85. [DOI:10.1007/s12208-024-00405-w]
6. Mohammed S, Essel HB. Motivational factors for blood donation, potential barriers, and knowledge about blood donation in first-time and repeat blood donors. BMC Hematol 2018; 18: 36. [DOI:10.1186/s12878-018-0130-3] [PMID] []
7. WHO. Blood safety and availability; 2023. Availeable from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blood-safety-and-availability.
8. Ranjbar Kermani F, Amini-Kafiabad S. Comparison of Gender and Age Group Frequencies in Blood Donation in Three Provinces of Iran in 2022. J Iran Blood Transfus 2025; 22(1): 11-8. [Article in Farsi] [DOI:10.61186/bloodj.22.1.11]
9. Kermani FR, Kafi-Abad SA. Trend of Blood Donation including coronavirus pandemic: A Nationwide Cross-Sectional Study during 2017-2022 in Iran. Transfus Clin Biol 2025; 32(3): 272-9. [DOI:10.1016/j.tracli.2025.04.007] [PMID]
10. Ugwu A, Madu A, Efobi C, Ibegbulam O. Pattern of blood donation and characteristics of blood donors in Enugu, Southeast Nigeria. Niger J Clin Pract 2018; 21(11): 1438-43. [DOI:10.4103/njcp.njcp_346_17] [PMID]
11. Wevers A, Wigboldus DH, De Kort WL, Van Baaren R, Veldhuizen IJ. Characteristics of donors who do or do not return to give blood and barriers to their return. Blood Transfus 2014; 12(Suppl 1): s37-43.
12. Al-Haqqan T, Husain A, Al-Kandari N, Al-Rashidi L, Al-Daihani N, Mitra A. A cross-sectional study of knowledge, attitude, practice, and barriers regarding blood donation among general population in Kuwait. Int J Community Fam Med 2016; 1(2): 1-7. [DOI:10.15344/2456-3498/2016/120]
13. Jemberu YA, Esmael A, Ahmed KY. Knowledge, attitude and practice towards blood donation and associated factors among adults in Debre Markos town, orthwest Ethiopia. BMC Hematol 2016; 16(1): 23. [DOI:10.1186/s12878-016-0062-8] [PMID] []
14. Greinacher A, Weitmann K, Schönborn L, Alpen U, Gloger D, Stangenberg W, et al. A population-based longitudinal study on the implication of demographic changes on blood donation and transfusion demand. Blood Adv 2017; 1(14): 867-74. [DOI:10.1182/bloodadvances.2017005876] [PMID] []
15. Su S, Sun Y, Gu X, Wu W, Su X, Ma T, et al. Exploration of the healthy donor effect among 0.6 million blood donors in China: longitudinal study. JMIR Public Health Surveill 2024; 10(1): e48617. [DOI:10.2196/48617] [PMID] []
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
