فصلنامه پژوهشی خون

چکیده
سابقه و هدف 
گلبول‌های قرمز در طول مدت نگهداری دچار یکسری تغییرات مورفولوژیک و عملکردی شده که می‌تواند سبب کاهش بقا و کاهش عملکرد آن گردد که اصطلاحاً به آسیب ذخیره گلبول قرمز معروف می‌باشد. آسیب‌های اکسیداتیو و تغییرات متابولیکی گلبول قرمز در طی نگهداری از دلایل اصلی این آسیب‌ها می‌باشند. در این تحقیق به بررسی آسیب ذخیره گلبول قرمز با استفاده از پارامترهای آسیب اکسیداتیو و متابولیزم در دو گروه گلبول قرمز حاوی  CPDA1و گلبول قرمز حاوی CPD+SAGM پرداخته شد.
مواد و روش‌ها
در این مطالعه تجربی که در سال 1400 در مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون انجام گردید، 5  فرآورده گلبول قرمز دارای CPDA1 و 5 فرآورده دیگر حاوی CPD+SAGM ، به صورت تصادفی ساده انتخاب شد و به ارزیابی پارامترهای آسیب اکسیداتیو و متابولیزم تا 42 روز نگهداری در فواصل زمانی روزهای صفر، 2، 7، 14، 21، 28، 35 و 42 پرداخته شد. در هر بار نمونه‌برداری، انـدازه‌گیری پارامترها به صورت 2 بار تکرار انجام گردید. برای مقایسه متغیرها در هر نوبـت اندازه‌گیری بین گروه‌ها از آزمون‌های آماری تی- مستقل و من ویتنی و برای ارزیابی روند تغییرات داخل گروهی از آزمون واریانس دو طرفه با اندازه‌گیری تکراری استفاده شد.
یافته‌ها
فعالیت آنزیم لاکتات دهیدروژناز (LDH) و غلظت لاکتات در گروه CPD+SAGM  بـه مراتب افزایش کمتری را نسبت به گروه CPDA1 نشان داد (0.05 >p). هم‌چنین غلظت گلوکز و میزان pH نیز در گروه CPD+SAGM نسبت به گروه CPDA1 کاهش کمتری را نشان می داد (0.05 >p). در مقایسه دو به دو گروه‌ها ، غلظت مالون دی‌آلـدئید (MDA) و غلظت توتال اکسیدان در روزهای مختلف نگهداری گلبول قرمز به خصوص از روز هفتم به بعد در گروه CPD+SAGM نسبت به گروه CPDA1 افزایش کمتری را نشان داد (0.05 >p). 
نتیجه گیری            
به نظر می‌رسد که SAGM توانسته بود با حفظ متابولیزم و کاهش آسیب اکسیداتیو سبب کاهش آسیب ذخیره گلبول قرمز نسبت به گروه CPDA1 شود که می‌تواند منجر به حفظ بهتر بقا و ارتقاء کیفیت این فرآورده در طول مدت ذخیره‌سازی گردد. البتـه نیـاز بـه انجام مطالعه‌های تکمیلی بیشتری در سطوح In vitro و In vivo می‌باشد.