جلد 13، شماره 2 - ( تابستان 1395 )
جلد 13 شماره 2 صفحات 129-122 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Motovali-bashi M, Sajadpour Z, Ghasemi T. Genetic diversity of HindIIIG polymorphism in second intron IVSII-I Gγ gene and its association with HbF level in β-thalassemia and intermedia thalassemia in Isfahan province. Sci J Iran Blood Transfus Organ 2016; 13 (2) :122-129
URL: http://bloodjournal.ir/article-1-934-fa.html
URL: http://bloodjournal.ir/article-1-934-fa.html
متولی باشی مجید، سجادپور زهرا، قاسمی طیبه. تنوع ژنتیکی پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم IVSII-I ژن Gy و ارتباط آن با میزان HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در استان اصفهان. فصلنامه پژوهشی خون. 1395; 13 (2) :122-129
اصفهان ـ ایران ـ صندوق پستی: 73441-81746
متن کامل [PDF 430 kb]
(1553 دریافت)
| چکیده (HTML) (5891 مشاهده)
مقدمه
تالاسمی، نوعی کم خونی ارثی و ژنتیکی است (2، 1). عدم توازن در تولید زنجیره‌های آلفاگلوبین و بتاگلوبین در بیماران تالاسمی، منجر به تجمع زنجیره‌های آزاد گلوبین در پیش‌سازهای سلول خونی می‌شود .بر اساس فنوتیپ، سه گروه از بیماران مبتلا دیده می‌شوند: 1- تالاسمی ماژور 2- تالاسمی مینور 3- تالاسمی اینترمدیا. تالاسمی ماژور فرم شدید بیماری است که بیماران نیاز به تزریق خون مداوم برای زنده ماندن دارند، با این حال بعضی از بیماران بتا تالاسمی ماژور، نیاز به تزریق خون ندارند که به عنوان تالاسمی اینترمدیا شناخته می‌شوند(3). بیماران تالاسمی اینترمدیا از نظر علائم فنوتیپی، گروه حد واسط بوده و بسته به عوامل مختلف، بیماری در آن‌ها به گونه‌ای تعدیل شده است(1). با توجه به مشابه بودن نوع جهش‌های بتا تالاسمی در افراد مبتلا به تالاسمی اینترمدیا و ماژور، می‌توان گفت به جز ژنوتیپ ژن بتا گلوبین، عوامل دیگری نیز در تعیین فنوتیپ فرد بیمار و شدت یا تعدیل علایم بیماری اثرگذار است. بروز فنوتیپی و علائم بالینی در افراد اینترمدیا بسیار متنوع و گسترده می‌باشد که خود گویای پیچیدگی مکانیسم‌های ژنتیکی دخیل در این امر است. بـه طور کلی هر عاملی که بتواند به گونه‌ای عدم تعادل ایجاد شده بین مقدار زنجیره‌های آلفا و بتا را در گلبول‌های قرمز جبران کند، می‌تواند موجب تعدیل شدت بیماری بتا تالاسمی شود. بر این اساس عوامل مؤثر در تعدیل شدت بیماری عبارتند از: 1. وجود آلل‌های خفیف بتاتالاسمی 2. به ارث رسیدن ژن‌های غیر طبیعی آلفا، یا گاما و یا پلی مورفیسم‌های خوشه ژنی بتا گلوبین 3. عواملی که سبب افزایش و فعال شدن مجدد هموگلوبین جنینی می‌شوند. در 60% تا 90% موارد، بیماران تالاسمی اینترمدیا دارای دو آلل بتا تالاسمی هستند(5، 4)، دو نوع زنجیره گاما HbF، Gγ و Aγ در خوشه ژنی بتا گلوبین وجود دارد که در موقعیت 136 (گلایسین به جای آلانین) با یکدیگر متفاوت هستند(6). در سطح جهانی، مطالعه‌های متنوع و جامعی در مورد بیماری تالاسمی اینترمدیا صورت گرفته است. در این مطالعه‌ها نشان داده شده که حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با وضعیت کلینیکی خفیف بیماری همراه است (8، 7). اما علت خاص یا مکانیسم مولکولی مشخصی برای این ارتباطات شناخته نشده است. پلیمورفیسم HindIIIG بر روی بازوی کوتاه کروموزوم 11 (Chr.11p15.4) و در داخل خوشه ژنی بتاگلوبین، در اینترون دوم ژن γG واقع شده است. در طی مطالعه‌های متعددی که بر روی پلیمورفیسم XmnI صورت گرفته، مشخص گردید که این پلیمورفیسم منجر به افزایش بیان ژن γG و تغییر در میزان HbF می‌گردد و سبب بروز فنوتیپ معتدل‌تری در افراد مبتلا به سیکل سل و بتا تالاسمی می‌شود(9). مطالعه‌های مختلف نشان داده است که احتمالاً این جابه‌جایی نوکلئوتیدی در پلیمورفیسم XmnI ، سبب کاهش اتصال فاکتورهای مهار کننده بر روی پروموتر ژن γG شده است. بنابراین قرارگیری کمپلکس ACH (Active Chromatin Hub) در بالادست ژن بتا گلوبین و انجام پدیده کلید کردن مختل می‌شود (12-10). در این حالت LCR در بالادست ژن γG قرار گرفته و همین امر موجب فعال شدن مجدد ژن γG می‌گردد(13). در کشور ایران طبق مطالعه‌ای که در سال 2011 توسط عرب و همکاران در جمعیت تهران صورت گرفت، پلیمورفیسم HindIIIG در هاپلوتیپ گزارش شده به صورت هموزیگوس(A/A) با بیماری تالاسمی اینترمدیا، HbF بالا و پلیمورفیسم XmnI ارتباط نشان داد(14). در مطالعه حاضر ارتباط پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG با بیماری تالاسمی اینترمدیا، مقدار HbF و پیوستگی این مارکر با پلیمورفیسم XmnI در '5 ژن γG در جمعیت اصفهان مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر از نوع مورد - شاهدی و وابسته به گذشته بود. جامعه مورد مطالعه، بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا و بتا تالاسمی ماژور مراجعه‌کننده به بیمارستان سیدالشهدای اصفهان بودند. در این مطالعه 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا، 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور و 50 فرد سالم به عنوان کنترل بررسی شدند. نمونه خون افراد کنترل از افراد مراجعه‌کننده به آزمایشگاه امید اصفهان جمع‌آوری شد. این افراد بیماری‌های خونی مانند سرطان خون و تالاسمی نداشتند و از لحاظ جنس، دخانیات و سن سعی شد با افراد بیمار همسان‌سازی صورت گیرد. بیماران بتا تالاسمی ماژور ماهیانه خون دریافت می‌کردند اما بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا خون دریافت نمی‌کردند یا به صورت هر سه ماه یک بار خون می‌گرفتند. هموگلوبین بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا بین g/dL 10-8 بود که توسط پزشک متخصص خون تأیید شده بود. با کسب رضایت از بیماران، مقدار mL5 خون جمع‌آوری و در لوله‌های حاوی EDTA ریخته شد. متغیرهای هماتولوژیک شاملHbF ، Hb ، RBC، MCV و MCH از پرونده‌های بیماران استخراج شد. محل پلی‌مورفیک HindIIIG در اینترون دوم ژن γG در خوشه ژنی بتا گلوبین قرار گرفته که حاصل تغییر باز A به C می‌باشد که با این تغییر، مکان برش آنزیم از بین می‌رود. DNA خون بیماران به روش فنل کلروفرم استخراج شد(15). جایگاه پلی‌مورفیک با استفاده از آغازگرهای طراحی شده توسط یانگ و همکاران با روش PCR تکثیر و قطعه‌ای 1202جفت بازی به دست آمد(16). واکنش PCR بهینه شده در حجم 25 میکرولیتر انجام شد. پس از انجام PCR ، برای تعیین حضور یا عدم حضور جایگاه پلیمورفیسم، قطعه تکثیر یافته واجد مارکر HindIIIG تحت هضم آنزیمی توسط آنزیم HindIII قرار گرفت. هضم آنزیمی محصول PCR بر اساس دستورالعمل آنزیم انجام گرفت. ویال حاوی مخلوط واکنش هضم آنزیمی به مدت 16 ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد قرار داده شد تا هضم آنزیمی کامل گردد. سپس ژنوتیپ محصولات هضم شده با انجام الکتروفورز بر روی ژل آگارز دو درصد در ولتاز 70 ولت به مدت نیم ساعت تشخیص داده شد. در افراد هموزیگوتC/C ، این قطعه به دو قطعه 232 و 970 جفت بازی شکسته شده(محصول PCR به طور طبیعی واجد یک منطقه شناسایی آنزیم می‌باشد) در حالی که در افراد هموزیگوت A/A ، سه قطعه 232، 697 و 273 جفت بازی ایجاد و در افراد هتروزیگوت قطعات 273، 232، 697 و 970 جفت بازی پس از انجام RFLP بر روی ژل آگارز ایجاد می‌شود(شکل 1). تجزیه و تحلیل دادهها توسط نرم‌افزار SISA انجام شد. در ابتدا فراوانی آللی و ژنوتیپی نمونه‌ها مشخص و سپس ارتباط آن با بیماری بتا تالاسمی اینترمدیا و میزانHbF ، به کمک آزمون کای‌دو محاسبه گردید، سطح معنادار کوچک‌تر از 05/0 (05/0 ≤ p) از لحاظ آماری قابل قبول فرض شد. سپس پیوستگی دو مارکر توسط نرم‌افزار Power Marker انجام شد.
شکل 1: هضم آنزیمی محصولات PCR با آنزیم HindIII برای مارکر HindIIIGγ . الکتروفورز محصول هضم مارکر HindIIIGγ بر روی ژل آگارز 2% به مدت نیم ساعت در ولتاژ 70 انجام شده است. علامت + (آلل A) نشان‌دهنده وجود جایگاه برش و علامت ـ (آلل C) نشان‌دهنده عدم وجود جایگاه برش است. افراد هموزیگوت CC دو باند 970 و 232 جفت بازی، افراد هموزیگوت AA سه باند 273 ، 697 و 232 جفت بازی و افراد هتروزیگوت AC باندهای 273 ، 697 ، 232 و 970 جفت بازی را نشان می‌دهند.
یافته‌ها
در این مطالعه با بررسی 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا، 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور و 50 فرد سالم که به بیمارستان سیدالشهدای اصفهان مراجعه کرده بودند، با استفاده از روش RFLP-PCR ، درصد فراوانی آللی و ژنوتیپی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا مشخص شد(جداول 1 و 2). فراوانی آلل A در تالاسمی اینترمدیا 70/89% و در افراد سالم 39% مشاهده شد که این اختلاف از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد(8/32-65/5 = (95%) CI ، 63/13 OR= ، 001/0 p=)(جدول 3).
جدول 1: توزیع فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا و افراد کنترل در استان اصفهان
جدول 2: توزیع فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و افراد کنترل در استان اصفهان
جدول 3: توزیع فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران تالاسمی اینترمدیا و تالاسمی ماژور به عنوان گروه کنترل در جمعیت اصفهان
هم چنین افرادی که دارای حداقل یک آلل A میباشند افزایش چشمگیری در کاهش علائم بالینی نسبت به افراد دارای آلل C دارند(9/75-14/1 = (95%) CI ، 30/9 OR= ، 014/0 p=). فراوانی آلل A در تالاسمی ماژور 99/43% مشاهده شد اما ارتباطی بین آلل A و بیماری تالاسمی ماژور دیده نشـد(جدول 4).
بر اساس جدول 3 ، مقایسه فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران تالاسمی اینترمدیا و تالاسمی ماژور به عنوان گروه کنترل، ارتباط معنادار این آلل با بیماری تالاسمی اینترمدیا تایید گردید.
میـزان HbF بـا استخـراج از پـرونده بیمـاران(بـه روش
الکتروفورز) و میانگین HbF بر حسب پلیمورفیسم HindIIIG طبق جدول 4 مشخص شد. همان طور که در این جدول مشخص است، بیشترین مقدارHbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و در بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا در حالتی است که مکان پلی‌مورفیک HindIIIG به صورت هموزیگوت AA وجود داشته باشد.
با بررسی پلیمورفیسم HindIIIG در مطالعه حاضر، پیوستگی این پلیمورفیسم با پلیمورفیسم XmnI مورد بررسی قرار گرفت. پیوستگی نامتعادل بالایی بین دو مارکر ذکر شده در تالاسمی اینترمدیا مشاهده شد (D'=1). در بیماران تالاسمی اینترمدیا، 77% افراد دارای آلل A پلیمورفیسم HindIIIG ، هم چنین واجد پلیمورفیسم(T)XmnI بودند. در بیماران بتا تالاسمی ماژور، 70/2% افراد دارای آلل A پلیمورفیسم HindIIIG و هم چنین واجد پلیمورفیسم (T)XmnI بودند. در بیماران بتا تالاسمی ماژور، 8/58% افراد دارای آلل C پلیمورفیسم HindIIIG و فاقد پلیمورفیسم (T)XmnI بودند و در بیماران تالاسمی اینترمدیا، 8% افراد دارای آلل C پلیمورفیسم HindIIIGو فاقد پلیمورفیسم (T)XmnI بودند.
جدول 4: میانگین درصد HbF بر حسب پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان(± نشان‌دهنده انحراف معیار است)
بحث
در مطالعه حاضر به بررسی پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG در خوشه ژنی بتا گلوبین و ارتباط آن با میزان HbF و پیوستگی آن با پلیمورفیسم XmnI در ناحیه '5 ژن γG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان پرداخته شد. پس از بررسی بر روی 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور، 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا و 50 فرد سالم، مشخص شد که ارتباط معناداری بین حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG و بیماری تالاسمی اینترمدیا وجود دارد(001/0 p=). همان طور که در جداول 3-1 مشاهده می‌شود، فراوانی آلل A در تالاسمی اینترمدیا 70/89% و در تالاسمی ماژور 99/43% مشاهده شد، این اختلاف از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد. نتایج، گویای ارتباط چشمگیر آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با بهبود علائم کلینیکی در تالاسمی اینترمدیا نسبت به تالاسمی ماژور بود. در بررسی ارتباط حضور آلل A این پلیمورفیسم و میانگین HbF ارتباط معناداری مشاهده نشد، ولی از نظر توصیفی، میانگین درصد HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG، افزایش نشان داد. در بررسی پیوستگی بین پلی‌مورفیسم‌های HindIIIG و XmnI ، پیوستگی نامتعادل بالایی بین دو مارکر HindIIIG و XmnI مشاهده شد. وجود پلیمورفیسم XmnI در 34 بیمار تالاسمی اینترمدیا مورد بررسی در این مطالعه، از پیش طی مطالعه متولی‌باشی و قاسمی تعیین شده بود(17). بین آلل A پلیمورفیسم HindIIIG و آلل T پلیمورفیسم XmnI در بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا، پیوستگی بالایی مشاهده شد، علاوه بر این بین آلل‌های C این دو پلیمورفیسم در بیماران تالاسمی ماژور پیوستگی بالایی مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر با نتایج همه مطالعه‌های صورت گرفته هم‌خوانی دارد. البته به دلیل مراجعه پایین بیماران تالاسمی اینترمدیا به بیمارستان برای تزریق خون و فراوانی کم این بیماران در میان بیماران تالاسمی بتا، جمع‌آوری نمونه خون و مطالعه بر روی این افراد کار بسیار سختی است. به همین دلیل مطالعه‌های اندکی بر روی افراد تالاسمی اینترمدیا وجود دارد.
در مطالعه‌های اندکی که تاکنون بر روی تالاسمی اینترمدیا انجام شده، نتایج مختلفی در رابطه با پلیمورفیسم HindIIIG حاصل شده است به صورتی که بین حضور آلل A این پلیمورفیسم و میزان HbF و تالاسمی اینترمدیا ارتباط مشاهده شده است. در مطالعه تین و همکاران بر روی جمعیت بیماران تالاسمی اینترمدیا و ماژور آسیایی، آلل A پلیمورفیسم HindIIIG در 50% کروموزوم‌های بیماران تالاسمی اینترمدیا و تنها در 4/11% بیماران تالاسمی ماژور گزارش شد و 6 نفر از 14 بیمار تالاسمی اینترمدیا برای این آلل به صورت هموزیگوت بودند در حالی که تنها یک بیمار از 42 بیمار تالاسمی ماژور برای این آلل هموزیگوت بود و این تفاوت‌ها از نظر آماری با اهمیت بود(001/0 p=). سطح HbF برای بیماران هموزیگوت AA و هتروزیگوت AC و هموزیگوت CC به ترتیب g/dL 8/9، g/dL2/9 و g/dL8/6 گزارش شد. در مطالعه تین و همکاران بر روی جمعیت بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا ایتالیایی، 12 بیمار از 45 بیمار تالاسمی اینترمدیا برای حضور آلل A این پلیمورفیسم به صورت هموزیگوت بودند در حالی که 3 بیمار از 36 بیمار تالاسمی ماژور به صورت هموزیگوت AA بودند که این تفاوت از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد(005/0 p=). در بررسی پیوستگی بین پلیمورفیسم XmnI(T) و پلیمورفیسم HindIIIG مشاهده گردید که در همه کروموزوم‌هایی که آلل A پلیمورفیسم HindIIIG را دارند، پلیمورفیسم XmnI(T) حضور می‌یابد(18). وجود HindIIIG(A) در بسیاری از جمعیت‌ها در ارتباط با جهش آنمی داسی شکل و جهش‌های متفاوت بتا تالاسمی اینترمدیا می‌باشد و با HbF افزایش یافته در ارتباط است (20، 19). در مطالعه کریستینا و همکاران بر روی تالاسمی اینترمدیا، بین HindIIIG(A) و وضعیت کلینیکی خفیف بیماری ارتباط مشاهده شد(9).
گیلمن و هویسمن در مطالعه خود نشان دادند که تولید بالای زنجیره γG با حضور آللHindIIIG(A) در ارتباط می‌باشد(7). در مطالعه هارانو و همکاران، همه کروموزوم‌هایی که دارای HindIIIG(A) بودند، با سطح افزایش یافته زنجیره γG همراه بودند(21). در مطالعه گالانلو و همکاران نتایج مشابهی گزارش شد(22). در طی مطالعه‌ای که توسط عرب و همکاران در تهران بر روی بررسی مولکولی تالاسمی اینترمدیا صورت گرفت، در شایع‌ترین هاپلوتیپی که با بیماری تالاسمی اینترمدیا و سطح بالایی از HbF ارتبـاط داشــت، پـلی‌مـورفیـسم HindIIIG در ایـن هاپلوتیـپ بـه صورت هموزیگوت AA
گزارش شد (14).
نتیجه‌گیری
مطالعه حاضر حضور یا عدم حضور محل پلی‌مورفیک HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان و هم چنین ارتباط آن را با HbF مورد بررسی قرار داد. به طور کلی نتایج مطالعه کنونی نشان داد که آلل A پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG در خوشه ژنی بتا گلوبین، با افزایش سطح HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان به علت ناشناخته‌ای در ارتباط است. یکی از علت‌های این امر می‌تواند پیوستگی‌اش با پلیمورفیسم XmnI در پروموتر ژن γG باشد. به هر صورت، در افراد با حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG ، زمان نیاز به تزریق خون به تأخیر افتاده و از شدت علائم بالینی در این بیماران کاسته می‌شود.
تشکر و قدردانی
نویسندگان مقاله بر خود لازم می‌دانند از مدیریت تحصیلات تکمیلی و پژوهشی دانشگاه اصفهان به خاطر حمایت‌های مالی و سهولت در اجرای این تحقیق و هم چنین از بیمارستان سیدالشهداء اصفهان بالاخص آقای دکتر حمید هورفر به خاطر در اختیار قرار دادن نمونه خون بیماران و اطلاعات پزشکی صمیمانه تشکر و قدردانی نمایند.
متن کامل: (2978 مشاهده)
تنوع ژنتیکی پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم IVSII-I ژن Gy و ارتباط آن
با میزان HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در استان اصفهان
مجید متولی باشی1، زهرا سجادپور2، طیبه قاسمی2
چکیده
سابقه و هدف
تالاسمی بتا، یک بیماری اتوزومی مغلوب است. طی مطالعه‌های صورت گرفته، گزارش شده است که آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با بیماری تالاسمی اینترمدیا پیوستگی دارد. هدف این پژوهش، بررسی پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG و ارتباط آن با میزان HbF در بیماران تالاسمی بتا و اینترمدیا بود.
مواد و روش‌ها
در یک مطالعه مورد ـ شاهدی، تعداد 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور، 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا و 50 فرد سالم مورد مطالعه قرار گرفتند. پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG به روش RFLP-PCR تعیین گردید. میزان HbF به روش الکتروفورز با استفاده از پرونده‌های بیماران مشخص شد. سپس پیوستگی این پلیمورفیسم، با پلیمورفیسم XmnI در ناحیه '5 ژن γG با اندازهگیری مقدار D' توسط نرم‌افزار Power Marker بررسی شد.
یافته‌ها
آنالیز دادهها نشان داد که بین آلل A و بیماری تالاسمی اینترمدیا، ارتباط وجود دارد به طوری که اگر آلل A غالب در نظر گرفته شود، ژنوتیپهای AA+AC با تالاسمی اینترمدیا ارتباط دارند (014/0 p=) اما ارتباطی با تالاسمی ماژور مشاهده نشد. میانگین HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا به ترتیب برابر g/dL 3/94 و g/dL4/84 بود. پیوستگی نامتعادل بالایی بین دو پلیمورفیسم HindIIIG وXmnI دیده شد.
نتیجه گیری
حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG به عنوان یک آلل غالب، اثر مثبتی بر میزان HbF و کاهش شدت علایم بالینی بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا دارد. پیوستگی بالای آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با آلل T پلیمورفیسم XmnI در بیماران تالاسمی اینترمدیا و آلل C پلیمورفیسم HindIIIG با آلل C پلیمورفیسم XmnI در بیماران تالاسمی ماژور مشاهده شد.
کلمات کلیدی: تالاسمی بتا، پلیمورفیسم ژنتیک، HBF ، تالاسمی اینترمدیا
تاریخ دریافت : 12/11/93
تاریخ پذیرش : 29/9 /94
1- مؤلف مسئول: PhD ژنتیک مولکولی ـ دانشیار گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه اصفهان ـ اصفهان ـ ایران ـ صندوق پستی: 73441-81746
2- کارشناس ارشد ژنتیک مولکولی ـ گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه اصفهان ـ اصفهان ـ ایران
با میزان HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در استان اصفهان
مجید متولی باشی1، زهرا سجادپور2، طیبه قاسمی2
چکیده
سابقه و هدف
تالاسمی بتا، یک بیماری اتوزومی مغلوب است. طی مطالعه‌های صورت گرفته، گزارش شده است که آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با بیماری تالاسمی اینترمدیا پیوستگی دارد. هدف این پژوهش، بررسی پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG و ارتباط آن با میزان HbF در بیماران تالاسمی بتا و اینترمدیا بود.
مواد و روش‌ها
در یک مطالعه مورد ـ شاهدی، تعداد 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور، 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا و 50 فرد سالم مورد مطالعه قرار گرفتند. پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG به روش RFLP-PCR تعیین گردید. میزان HbF به روش الکتروفورز با استفاده از پرونده‌های بیماران مشخص شد. سپس پیوستگی این پلیمورفیسم، با پلیمورفیسم XmnI در ناحیه '5 ژن γG با اندازهگیری مقدار D' توسط نرم‌افزار Power Marker بررسی شد.
یافته‌ها
آنالیز دادهها نشان داد که بین آلل A و بیماری تالاسمی اینترمدیا، ارتباط وجود دارد به طوری که اگر آلل A غالب در نظر گرفته شود، ژنوتیپهای AA+AC با تالاسمی اینترمدیا ارتباط دارند (014/0 p=) اما ارتباطی با تالاسمی ماژور مشاهده نشد. میانگین HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا به ترتیب برابر g/dL 3/94 و g/dL4/84 بود. پیوستگی نامتعادل بالایی بین دو پلیمورفیسم HindIIIG وXmnI دیده شد.
نتیجه گیری
حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG به عنوان یک آلل غالب، اثر مثبتی بر میزان HbF و کاهش شدت علایم بالینی بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا دارد. پیوستگی بالای آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با آلل T پلیمورفیسم XmnI در بیماران تالاسمی اینترمدیا و آلل C پلیمورفیسم HindIIIG با آلل C پلیمورفیسم XmnI در بیماران تالاسمی ماژور مشاهده شد.
کلمات کلیدی: تالاسمی بتا، پلیمورفیسم ژنتیک، HBF ، تالاسمی اینترمدیا
تاریخ دریافت : 12/11/93
تاریخ پذیرش : 29/9 /94
 |
1- مؤلف مسئول: PhD ژنتیک مولکولی ـ دانشیار گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه اصفهان ـ اصفهان ـ ایران ـ صندوق پستی: 73441-81746
2- کارشناس ارشد ژنتیک مولکولی ـ گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه اصفهان ـ اصفهان ـ ایران
مقدمه
تالاسمی، نوعی کم خونی ارثی و ژنتیکی است (2، 1). عدم توازن در تولید زنجیره‌های آلفاگلوبین و بتاگلوبین در بیماران تالاسمی، منجر به تجمع زنجیره‌های آزاد گلوبین در پیش‌سازهای سلول خونی می‌شود .بر اساس فنوتیپ، سه گروه از بیماران مبتلا دیده می‌شوند: 1- تالاسمی ماژور 2- تالاسمی مینور 3- تالاسمی اینترمدیا. تالاسمی ماژور فرم شدید بیماری است که بیماران نیاز به تزریق خون مداوم برای زنده ماندن دارند، با این حال بعضی از بیماران بتا تالاسمی ماژور، نیاز به تزریق خون ندارند که به عنوان تالاسمی اینترمدیا شناخته می‌شوند(3). بیماران تالاسمی اینترمدیا از نظر علائم فنوتیپی، گروه حد واسط بوده و بسته به عوامل مختلف، بیماری در آن‌ها به گونه‌ای تعدیل شده است(1). با توجه به مشابه بودن نوع جهش‌های بتا تالاسمی در افراد مبتلا به تالاسمی اینترمدیا و ماژور، می‌توان گفت به جز ژنوتیپ ژن بتا گلوبین، عوامل دیگری نیز در تعیین فنوتیپ فرد بیمار و شدت یا تعدیل علایم بیماری اثرگذار است. بروز فنوتیپی و علائم بالینی در افراد اینترمدیا بسیار متنوع و گسترده می‌باشد که خود گویای پیچیدگی مکانیسم‌های ژنتیکی دخیل در این امر است. بـه طور کلی هر عاملی که بتواند به گونه‌ای عدم تعادل ایجاد شده بین مقدار زنجیره‌های آلفا و بتا را در گلبول‌های قرمز جبران کند، می‌تواند موجب تعدیل شدت بیماری بتا تالاسمی شود. بر این اساس عوامل مؤثر در تعدیل شدت بیماری عبارتند از: 1. وجود آلل‌های خفیف بتاتالاسمی 2. به ارث رسیدن ژن‌های غیر طبیعی آلفا، یا گاما و یا پلی مورفیسم‌های خوشه ژنی بتا گلوبین 3. عواملی که سبب افزایش و فعال شدن مجدد هموگلوبین جنینی می‌شوند. در 60% تا 90% موارد، بیماران تالاسمی اینترمدیا دارای دو آلل بتا تالاسمی هستند(5، 4)، دو نوع زنجیره گاما HbF، Gγ و Aγ در خوشه ژنی بتا گلوبین وجود دارد که در موقعیت 136 (گلایسین به جای آلانین) با یکدیگر متفاوت هستند(6). در سطح جهانی، مطالعه‌های متنوع و جامعی در مورد بیماری تالاسمی اینترمدیا صورت گرفته است. در این مطالعه‌ها نشان داده شده که حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با وضعیت کلینیکی خفیف بیماری همراه است (8، 7). اما علت خاص یا مکانیسم مولکولی مشخصی برای این ارتباطات شناخته نشده است. پلیمورفیسم HindIIIG بر روی بازوی کوتاه کروموزوم 11 (Chr.11p15.4) و در داخل خوشه ژنی بتاگلوبین، در اینترون دوم ژن γG واقع شده است. در طی مطالعه‌های متعددی که بر روی پلیمورفیسم XmnI صورت گرفته، مشخص گردید که این پلیمورفیسم منجر به افزایش بیان ژن γG و تغییر در میزان HbF می‌گردد و سبب بروز فنوتیپ معتدل‌تری در افراد مبتلا به سیکل سل و بتا تالاسمی می‌شود(9). مطالعه‌های مختلف نشان داده است که احتمالاً این جابه‌جایی نوکلئوتیدی در پلیمورفیسم XmnI ، سبب کاهش اتصال فاکتورهای مهار کننده بر روی پروموتر ژن γG شده است. بنابراین قرارگیری کمپلکس ACH (Active Chromatin Hub) در بالادست ژن بتا گلوبین و انجام پدیده کلید کردن مختل می‌شود (12-10). در این حالت LCR در بالادست ژن γG قرار گرفته و همین امر موجب فعال شدن مجدد ژن γG می‌گردد(13). در کشور ایران طبق مطالعه‌ای که در سال 2011 توسط عرب و همکاران در جمعیت تهران صورت گرفت، پلیمورفیسم HindIIIG در هاپلوتیپ گزارش شده به صورت هموزیگوس(A/A) با بیماری تالاسمی اینترمدیا، HbF بالا و پلیمورفیسم XmnI ارتباط نشان داد(14). در مطالعه حاضر ارتباط پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG با بیماری تالاسمی اینترمدیا، مقدار HbF و پیوستگی این مارکر با پلیمورفیسم XmnI در '5 ژن γG در جمعیت اصفهان مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر از نوع مورد - شاهدی و وابسته به گذشته بود. جامعه مورد مطالعه، بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا و بتا تالاسمی ماژور مراجعه‌کننده به بیمارستان سیدالشهدای اصفهان بودند. در این مطالعه 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا، 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور و 50 فرد سالم به عنوان کنترل بررسی شدند. نمونه خون افراد کنترل از افراد مراجعه‌کننده به آزمایشگاه امید اصفهان جمع‌آوری شد. این افراد بیماری‌های خونی مانند سرطان خون و تالاسمی نداشتند و از لحاظ جنس، دخانیات و سن سعی شد با افراد بیمار همسان‌سازی صورت گیرد. بیماران بتا تالاسمی ماژور ماهیانه خون دریافت می‌کردند اما بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا خون دریافت نمی‌کردند یا به صورت هر سه ماه یک بار خون می‌گرفتند. هموگلوبین بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا بین g/dL 10-8 بود که توسط پزشک متخصص خون تأیید شده بود. با کسب رضایت از بیماران، مقدار mL5 خون جمع‌آوری و در لوله‌های حاوی EDTA ریخته شد. متغیرهای هماتولوژیک شاملHbF ، Hb ، RBC، MCV و MCH از پرونده‌های بیماران استخراج شد. محل پلی‌مورفیک HindIIIG در اینترون دوم ژن γG در خوشه ژنی بتا گلوبین قرار گرفته که حاصل تغییر باز A به C می‌باشد که با این تغییر، مکان برش آنزیم از بین می‌رود. DNA خون بیماران به روش فنل کلروفرم استخراج شد(15). جایگاه پلی‌مورفیک با استفاده از آغازگرهای طراحی شده توسط یانگ و همکاران با روش PCR تکثیر و قطعه‌ای 1202جفت بازی به دست آمد(16). واکنش PCR بهینه شده در حجم 25 میکرولیتر انجام شد. پس از انجام PCR ، برای تعیین حضور یا عدم حضور جایگاه پلیمورفیسم، قطعه تکثیر یافته واجد مارکر HindIIIG تحت هضم آنزیمی توسط آنزیم HindIII قرار گرفت. هضم آنزیمی محصول PCR بر اساس دستورالعمل آنزیم انجام گرفت. ویال حاوی مخلوط واکنش هضم آنزیمی به مدت 16 ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد قرار داده شد تا هضم آنزیمی کامل گردد. سپس ژنوتیپ محصولات هضم شده با انجام الکتروفورز بر روی ژل آگارز دو درصد در ولتاز 70 ولت به مدت نیم ساعت تشخیص داده شد. در افراد هموزیگوتC/C ، این قطعه به دو قطعه 232 و 970 جفت بازی شکسته شده(محصول PCR به طور طبیعی واجد یک منطقه شناسایی آنزیم می‌باشد) در حالی که در افراد هموزیگوت A/A ، سه قطعه 232، 697 و 273 جفت بازی ایجاد و در افراد هتروزیگوت قطعات 273، 232، 697 و 970 جفت بازی پس از انجام RFLP بر روی ژل آگارز ایجاد می‌شود(شکل 1). تجزیه و تحلیل دادهها توسط نرم‌افزار SISA انجام شد. در ابتدا فراوانی آللی و ژنوتیپی نمونه‌ها مشخص و سپس ارتباط آن با بیماری بتا تالاسمی اینترمدیا و میزانHbF ، به کمک آزمون کای‌دو محاسبه گردید، سطح معنادار کوچک‌تر از 05/0 (05/0 ≤ p) از لحاظ آماری قابل قبول فرض شد. سپس پیوستگی دو مارکر توسط نرم‌افزار Power Marker انجام شد.
شکل 1: هضم آنزیمی محصولات PCR با آنزیم HindIII برای مارکر HindIIIGγ . الکتروفورز محصول هضم مارکر HindIIIGγ بر روی ژل آگارز 2% به مدت نیم ساعت در ولتاژ 70 انجام شده است. علامت + (آلل A) نشان‌دهنده وجود جایگاه برش و علامت ـ (آلل C) نشان‌دهنده عدم وجود جایگاه برش است. افراد هموزیگوت CC دو باند 970 و 232 جفت بازی، افراد هموزیگوت AA سه باند 273 ، 697 و 232 جفت بازی و افراد هتروزیگوت AC باندهای 273 ، 697 ، 232 و 970 جفت بازی را نشان می‌دهند.
یافته‌ها
در این مطالعه با بررسی 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا، 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور و 50 فرد سالم که به بیمارستان سیدالشهدای اصفهان مراجعه کرده بودند، با استفاده از روش RFLP-PCR ، درصد فراوانی آللی و ژنوتیپی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا مشخص شد(جداول 1 و 2). فراوانی آلل A در تالاسمی اینترمدیا 70/89% و در افراد سالم 39% مشاهده شد که این اختلاف از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد(8/32-65/5 = (95%) CI ، 63/13 OR= ، 001/0 p=)(جدول 3).
جدول 1: توزیع فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا و افراد کنترل در استان اصفهان
| Hind IIIG | تعداد افراد تالاسمی ماژور(درصد) | تعداد افراد سالم (درصد) | p | OR | فاصله اطمینان (95%) | |
| ژنوتیپ | C/C | 1 (94/2) | 11 (79/22) | 014/0 | 30/9 | 9/75-14/1 |
| A/C + A/A | 33 (06/97) | 39 (21/77) | ||||
| آلل | C | 7 (29/10) | 61 (61) | 001/0 | 63/13 | 8/32-65/5 |
| A | 61 (70/89) | 39 (39) | ||||
جدول 2: توزیع فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و افراد کنترل در استان اصفهان
| Hind IIIG | تعداد افراد تالاسمی ماژور(درصد) | تعداد افراد سالم (درصد) | p | OR | فاصله اطمینان (95%) | |
| ژنوتیپ | C/C | 56 (26/37) | 11 (79/22) | 1/0 | 1 | 19/1-41/0 |
| A/C + A/A | 94 (74/62) | 39 (21/77) | ||||
| آلل | C | 168 (01/56) | 61 (61) | 6/0 | 92/0 | 32/1-63/0 |
| A | 132 (99/43) | 39 (39) | ||||
جدول 3: توزیع فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران تالاسمی اینترمدیا و تالاسمی ماژور به عنوان گروه کنترل در جمعیت اصفهان
| Hind IIIG | تعداد افراد ماژور (درصد) | تعداد افراد اینترمدیا (درصد) | p | (95% CI) OR | |
| ژنوتیپ | C/C(-/-) | 56 (26/37) | 1 (94/2) | 0009/0 | (7/147-7/2) 65/19 |
| A/A(+/+)(-/+)A/C+ | 94 (73/62) | 33 (05/97) | |||
| آلل | C(-) | 168 (01/56) | 7 (29/10) | 001/0 | (25-9/4) 09/11 |
| A(+) | 132 (99/43) | 61 (70/89) | |||
هم چنین افرادی که دارای حداقل یک آلل A میباشند افزایش چشمگیری در کاهش علائم بالینی نسبت به افراد دارای آلل C دارند(9/75-14/1 = (95%) CI ، 30/9 OR= ، 014/0 p=). فراوانی آلل A در تالاسمی ماژور 99/43% مشاهده شد اما ارتباطی بین آلل A و بیماری تالاسمی ماژور دیده نشـد(جدول 4).
بر اساس جدول 3 ، مقایسه فراوانی پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران تالاسمی اینترمدیا و تالاسمی ماژور به عنوان گروه کنترل، ارتباط معنادار این آلل با بیماری تالاسمی اینترمدیا تایید گردید.
میـزان HbF بـا استخـراج از پـرونده بیمـاران(بـه روش
الکتروفورز) و میانگین HbF بر حسب پلیمورفیسم HindIIIG طبق جدول 4 مشخص شد. همان طور که در این جدول مشخص است، بیشترین مقدارHbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و در بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا در حالتی است که مکان پلی‌مورفیک HindIIIG به صورت هموزیگوت AA وجود داشته باشد.
با بررسی پلیمورفیسم HindIIIG در مطالعه حاضر، پیوستگی این پلیمورفیسم با پلیمورفیسم XmnI مورد بررسی قرار گرفت. پیوستگی نامتعادل بالایی بین دو مارکر ذکر شده در تالاسمی اینترمدیا مشاهده شد (D'=1). در بیماران تالاسمی اینترمدیا، 77% افراد دارای آلل A پلیمورفیسم HindIIIG ، هم چنین واجد پلیمورفیسم(T)XmnI بودند. در بیماران بتا تالاسمی ماژور، 70/2% افراد دارای آلل A پلیمورفیسم HindIIIG و هم چنین واجد پلیمورفیسم (T)XmnI بودند. در بیماران بتا تالاسمی ماژور، 8/58% افراد دارای آلل C پلیمورفیسم HindIIIG و فاقد پلیمورفیسم (T)XmnI بودند و در بیماران تالاسمی اینترمدیا، 8% افراد دارای آلل C پلیمورفیسم HindIIIGو فاقد پلیمورفیسم (T)XmnI بودند.
جدول 4: میانگین درصد HbF بر حسب پلیمورفیسم HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان(± نشان‌دهنده انحراف معیار است)
| پلیمورفیسم HindIIIG |
میانگین درصد HbF | |
| ماژور | اینترمدیا | |
| A/A | 2 ± 2/96 | 10 ± 1/89 |
| A/C | 14 ± 3/93 | 10 ± 86 |
| C/C | 9 ± 1/93 | 11 ± 78 |
بحث
در مطالعه حاضر به بررسی پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG در خوشه ژنی بتا گلوبین و ارتباط آن با میزان HbF و پیوستگی آن با پلیمورفیسم XmnI در ناحیه '5 ژن γG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان پرداخته شد. پس از بررسی بر روی 150 بیمار بتا تالاسمی ماژور، 34 بیمار بتا تالاسمی اینترمدیا و 50 فرد سالم، مشخص شد که ارتباط معناداری بین حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG و بیماری تالاسمی اینترمدیا وجود دارد(001/0 p=). همان طور که در جداول 3-1 مشاهده می‌شود، فراوانی آلل A در تالاسمی اینترمدیا 70/89% و در تالاسمی ماژور 99/43% مشاهده شد، این اختلاف از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد. نتایج، گویای ارتباط چشمگیر آلل A پلیمورفیسم HindIIIG با بهبود علائم کلینیکی در تالاسمی اینترمدیا نسبت به تالاسمی ماژور بود. در بررسی ارتباط حضور آلل A این پلیمورفیسم و میانگین HbF ارتباط معناداری مشاهده نشد، ولی از نظر توصیفی، میانگین درصد HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG، افزایش نشان داد. در بررسی پیوستگی بین پلی‌مورفیسم‌های HindIIIG و XmnI ، پیوستگی نامتعادل بالایی بین دو مارکر HindIIIG و XmnI مشاهده شد. وجود پلیمورفیسم XmnI در 34 بیمار تالاسمی اینترمدیا مورد بررسی در این مطالعه، از پیش طی مطالعه متولی‌باشی و قاسمی تعیین شده بود(17). بین آلل A پلیمورفیسم HindIIIG و آلل T پلیمورفیسم XmnI در بیماران بتا تالاسمی اینترمدیا، پیوستگی بالایی مشاهده شد، علاوه بر این بین آلل‌های C این دو پلیمورفیسم در بیماران تالاسمی ماژور پیوستگی بالایی مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر با نتایج همه مطالعه‌های صورت گرفته هم‌خوانی دارد. البته به دلیل مراجعه پایین بیماران تالاسمی اینترمدیا به بیمارستان برای تزریق خون و فراوانی کم این بیماران در میان بیماران تالاسمی بتا، جمع‌آوری نمونه خون و مطالعه بر روی این افراد کار بسیار سختی است. به همین دلیل مطالعه‌های اندکی بر روی افراد تالاسمی اینترمدیا وجود دارد.
در مطالعه‌های اندکی که تاکنون بر روی تالاسمی اینترمدیا انجام شده، نتایج مختلفی در رابطه با پلیمورفیسم HindIIIG حاصل شده است به صورتی که بین حضور آلل A این پلیمورفیسم و میزان HbF و تالاسمی اینترمدیا ارتباط مشاهده شده است. در مطالعه تین و همکاران بر روی جمعیت بیماران تالاسمی اینترمدیا و ماژور آسیایی، آلل A پلیمورفیسم HindIIIG در 50% کروموزوم‌های بیماران تالاسمی اینترمدیا و تنها در 4/11% بیماران تالاسمی ماژور گزارش شد و 6 نفر از 14 بیمار تالاسمی اینترمدیا برای این آلل به صورت هموزیگوت بودند در حالی که تنها یک بیمار از 42 بیمار تالاسمی ماژور برای این آلل هموزیگوت بود و این تفاوت‌ها از نظر آماری با اهمیت بود(001/0 p=). سطح HbF برای بیماران هموزیگوت AA و هتروزیگوت AC و هموزیگوت CC به ترتیب g/dL 8/9، g/dL2/9 و g/dL8/6 گزارش شد. در مطالعه تین و همکاران بر روی جمعیت بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا ایتالیایی، 12 بیمار از 45 بیمار تالاسمی اینترمدیا برای حضور آلل A این پلیمورفیسم به صورت هموزیگوت بودند در حالی که 3 بیمار از 36 بیمار تالاسمی ماژور به صورت هموزیگوت AA بودند که این تفاوت از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد(005/0 p=). در بررسی پیوستگی بین پلیمورفیسم XmnI(T) و پلیمورفیسم HindIIIG مشاهده گردید که در همه کروموزوم‌هایی که آلل A پلیمورفیسم HindIIIG را دارند، پلیمورفیسم XmnI(T) حضور می‌یابد(18). وجود HindIIIG(A) در بسیاری از جمعیت‌ها در ارتباط با جهش آنمی داسی شکل و جهش‌های متفاوت بتا تالاسمی اینترمدیا می‌باشد و با HbF افزایش یافته در ارتباط است (20، 19). در مطالعه کریستینا و همکاران بر روی تالاسمی اینترمدیا، بین HindIIIG(A) و وضعیت کلینیکی خفیف بیماری ارتباط مشاهده شد(9).
گیلمن و هویسمن در مطالعه خود نشان دادند که تولید بالای زنجیره γG با حضور آللHindIIIG(A) در ارتباط می‌باشد(7). در مطالعه هارانو و همکاران، همه کروموزوم‌هایی که دارای HindIIIG(A) بودند، با سطح افزایش یافته زنجیره γG همراه بودند(21). در مطالعه گالانلو و همکاران نتایج مشابهی گزارش شد(22). در طی مطالعه‌ای که توسط عرب و همکاران در تهران بر روی بررسی مولکولی تالاسمی اینترمدیا صورت گرفت، در شایع‌ترین هاپلوتیپی که با بیماری تالاسمی اینترمدیا و سطح بالایی از HbF ارتبـاط داشــت، پـلی‌مـورفیـسم HindIIIG در ایـن هاپلوتیـپ بـه صورت هموزیگوت AA
گزارش شد (14).
نتیجه‌گیری
مطالعه حاضر حضور یا عدم حضور محل پلی‌مورفیک HindIIIG در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان و هم چنین ارتباط آن را با HbF مورد بررسی قرار داد. به طور کلی نتایج مطالعه کنونی نشان داد که آلل A پلیمورفیسم HindIIIG در اینترون دوم ژن γG در خوشه ژنی بتا گلوبین، با افزایش سطح HbF در بیماران بتا تالاسمی ماژور و اینترمدیا در اصفهان به علت ناشناخته‌ای در ارتباط است. یکی از علت‌های این امر می‌تواند پیوستگی‌اش با پلیمورفیسم XmnI در پروموتر ژن γG باشد. به هر صورت، در افراد با حضور آلل A پلیمورفیسم HindIIIG ، زمان نیاز به تزریق خون به تأخیر افتاده و از شدت علائم بالینی در این بیماران کاسته می‌شود.
تشکر و قدردانی
نویسندگان مقاله بر خود لازم می‌دانند از مدیریت تحصیلات تکمیلی و پژوهشی دانشگاه اصفهان به خاطر حمایت‌های مالی و سهولت در اجرای این تحقیق و هم چنین از بیمارستان سیدالشهداء اصفهان بالاخص آقای دکتر حمید هورفر به خاطر در اختیار قرار دادن نمونه خون بیماران و اطلاعات پزشکی صمیمانه تشکر و قدردانی نمایند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
