فصلنامه پژوهشی خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  آنتی‌ژن RhD در ایجاد بیماری‌های همولیتیک نوزادان نقش مهمی دارد و از آن‌جایی که تعیین RhD جنین با استفاده از روش‌های تهاجمی مانند آمنیوسنتز، خطراتی را برای مادر و جنین به دنبال خواهد داشت، در این پژوهش تلاش گردید تا ژنوتایپ RhD جنین از DNA آزاد جنینی موجود در سرم مادران باردار، به صورت غیر تهاجمی و با استفاده از روش Hemi-nested PCR تعیین گردد.

  مواد وروش‌ها

  مطالعه انجام شده از نوع تجربی (experimental) بود. نمونه‌های خون 45 مادر باردار RhD - منفی که همسر RhD - مثبت داشتند جمع‌آوری شد و DNA آزاد سرم آن‌ها با روش فنل کلروفرم استخراج گردید. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی و در دو دور PCR ، قطعه‌ای از اگزون 10 ژن RhD تکثیر شد. برای تایید نتایج منفی حاصله بر روی نمونه‌های مادران باردار حامل جنین RhD - منفی، با استفاده از آغازگرهای اختصاصی قطعه‌ای از ژن دیگری به نام RhCE تکثیرگردید.

  یافته‌ها

  پس از تولد، پیگیری انجام شده در ردیابی نتایج سرولوژیکی بند ناف نوزادان و ارزیابی نتایج حاصل از این پژوهش مشخص نمود که در 37 مورد از 41 نمونه قابل پیگیری، RhD جنین به میزان 45/95% به درستی تعیین شده ‌است. نتایج مربوط به 4 نمونه باقیمانده شامل یک مورد منفی کاذب و سه مورد مثبت کاذب بوده‌ است.

  نتیجه گیری

  این پژوهش نشان داد که برای تشخیص پیش از تولد گروه خونی RhD جنین به روش غیر تهاجمی و با کمترین احتمال خطر برای نوزاد، نمونه‌های سرمی مادران بسیار مناسب است. در این ارتباط استفاده از روش‌های جدید و حساس مولکولی مانند روش Hemi-nested PCR و به دست‌آوردن درصد بالایی از میزان تشخیص ژنوتایپ RhD این امیدواری را به ارمغان می‌آورد که با حذف تمام عوامل مداخله‌گر و تکمیل این روش، می‌توان این تشخیص را با اطمینان بالایی در کلینیک به کار برد.