فصلنامه پژوهشی خون

  روند تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی انسانی به سلول‌های استئوبلاست

  و بررسی میزان بیان ژن‌های استئوپونتین و استئوکلسین

  مهری اشکی¹، ناصر امیری‌زاده²، محمد علی جلیلی³، نسیم حیاتی رودباری⁴،‌ محمد حسین محمدی⁵، مریم امانی⁵

  چکید ه

  سابقه و هدف

  بیان ژن‌های استئوپونتین و استئوکلسین در طی تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی به سلول‌های استئوبلاست، دچار تغییراتی می‌شوند، هدف از این مطالعه، دست یافتن به راه‌کاری بهتر در جهت تمایز سریع‌تر این سلول‌ها به استئوبلاست بود.

  مواد و روش‌ها

  در یک مطالعه تجربی، سلول‌های تک هسته‌ای مغز استخون جدا شده و در محیط کشت DMEM-LG و 10% FBS کشت داده شدند. در طی روزهای معین، RNA سلول‌های در حال تمایز استخراج شد. در مرحله بعد، ساخت cDNA ژن‌های استئوپونتین و استئوکلسین توسط آغازگرهای اختصاصی انجام شد. سلول‌های مزانشیمی بر روی داربست سه بعدی تری کلسیم فسفات کشت داده شدند و میزان تمایز به سلول‌های استئوبلاستی با بررسی فعالیت آلکالین فسفاتاز مورد مطالعه قرار گرفت.

  یافته‌ها

  در طی روند این تمایز، بیان دو ژن استئوپونتین و استئوکلسین طی نظمی تغییر نمود و حداکثر بیان استئوپونتین در روز ششم و استئوکلسین در روز هفتم و هشتم تمایز بود. تمایز استئوژنیک سلول‌های مزانشیمی با رنگ‌آمیزی رسوبات معدنی با آلیزارین رد و افزایش بیان آلکالین فسفاتاز تایید شد.

  نتیجه گیری

  بررسی نتایج فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز، بیانگر تمایز بهتر سلول‌های بنیادی مزانشیمی در داربست سه بعدی تری کلسیم فسفات نسبت به محیط دو بعدی است. بیان ژن‌های استئوپونتین و استئوکلسین در روند این تمایز نقش داشته و افزایش بیان آن‌ها می‌تواند راه‌کاری جهت القای تمایز استئوبلاستی در این سلول‌ها باشد.