فصلنامه پژوهشی خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  GVHD بیماری است که در 40-20 درصد از گیرندگان پیوند هماهنگ از نظر HLA دیده می‌شود. شماری از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که چند شکلی در ژن‌های سایتوکاین، بر مشکلات پس از پیوند تاثیر می‌گذارد. یکی از اعضای این خانواده( IL-1RN ) آنتاگونیست گیرنده (IL-1Ra)IL-1 را کد می‌کند که یک مولکول با خاصیت ضد التهابی است و با IL-1 a و IL-1 b در اتصال به گیرنده رقابت می‌کند. میزان شرکت IL-1 در پاسخ‌های پیش التهابی، بستگی به توازن بین این سه مولکول دارد. هدف پژوهش حاضر، با توجه به عدم وجود گزارش مشابه در ایران، بررسی چند شکلی ژن IL-1Ra و اثر احتمالی آن روی نتیجه پیوند بوده است.

  مواد وروش‌ها

  در این مطالعه که از نوع هم گروهی( Cohort ) بود، نمونه‌های 175 گیرنده و 175 دهنده پیوند مغز استخوان که از نظر HLA سازگار بودند جمع‌آوری گردید و DNA آن‌ها با استفاده از روش PCR-VNTR و الکتروفورزروی ژل آگارز از نظر چند شکلی ژن IL-1Ra بررسی گردید. ارتباط ژنوتیپ بیمار از نظر آلل مورد نظر و اطلاعات بالینی با بروز aGVHD مطالعه شد. ارتباط بین ژنوتیپ دهنده و گیرنده و رتبه GVHD آن‌ها پس از پیوند مورد ارزیابی قرار گرفت. در مورد آلل‌ها، ارتباط هر کدام با aGVHD به تنهایی توسط نرم افزار 5/11 SPSS تحلیل آماری گردید. خطر نسبی و نسبت شانس در آلل‌های مختلف ژن IL-1Ra محاسبه شد و دقت آن از طریق محاسبه فاصله اطمینان 95% تعیین گردید.

  یافته‌ها

  فراوانی رتبه‌های aGVHD در این مطالعه شامل رتبه صفر(67 n= )، رتبه 1(31= n )، رتبه 2(48= n )، رتبه 3(24= n ) و رتبه 4(5= n ) بودند. فراوانی آلل 1( bp 410)ژن IL-1Ra با فراوانی 6/80% شایع‌ترین آلل در جمعیت بیماران مورد بررسی و آلل 2( bp 240) با فراوانی 3/6% دومین آلل شایع بود. فراوانی آلل‌ها با آن چه پیش‌تر گزارش شده بود تا حدودی متفاوت بود و ارتباطی بین هیچ یک از چند شکلی‌ها با بروز aGVHD مشاهده نگردید. هم چنین سن دهنده و گیرنده، نوع بیماری به ویژه بیماری تالاسمی عامل‌های خطر مهمی برای بروز aGVHD محسوب می‌شدند.

  نتیجه گیری

  به طور کلی فراوانی آلل‌های ژن IL-1Ra در ایران در جمعیت مورد مطالعه تعیین گردید. در مورد ارتباط آلل‌های مختلف ژن IL-1Ra به خصوص آلل شماره 2 با aGVHD نیاز به بررسی‌های بیشتر می‌باشد.

  کلمات کلیدی : پیوند مغز استخوان، ژنوتیپ، بیماری پیوند علیه میزبان