استاد مرکز تحقیقات انتقال خون ـ مؤسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
چکیده: (1295 مشاهده)
چکیده سابقه و هدف روشهای متفاوتی برای تهیه پلاکت وجود دارد. هر یک از این روشها برای مراکز انتقال خون، اهداکنندگان و بیماران میتوانند مزایا و محدودیتهایی داشته باشند. آگاهی از آنها برای تصمیمگیری در مورد انتخاب روش مناسب در مراکز انتقال خون لازم است. این مقاله به مرور روشهای تهیه پلاکت و مقایسه آنها می‌پردازد. مواد و روشها در یک مطالعه مروری، مقاله‌های مرتبط با تهیه پلاکت جستجو شد و متون مقاله‌ها و مراجع شناسایی و استخراج گردید. کلید واژه‌های blood component ، platelet-rich plasma ، platelet concentrate ، buffy-coat method ، platelet storage ، buffy-coat pooled platelet ، plateletpheresis ، pathogen inactivation ، Overnight storage ، preparation concentrate ، Leukofiltered platelets در پایگاههایداده PubMed, Web Of Science, Scopus, Magiran, SID و موتور جستجوی Google و Google Scholar در بازه اردیبهشت تا خرداد 1401 جستجو شد. یافته‌ها مطالعه‌ها در مورد مقایسه روشهای تهیه پلاکت نتایج مختلفی داشتهاند. در روش بافیکوت در هنگام سانتریفیوژ، گلبول‌های قرمز به عنوان تکیه‌گاهی برای پلاکتها عمل می‌کنند، در حالی که در روش پلاسمای غنی از پلاکت، پلاکتها در معرض دیواره پلاستیکی کیسه قرار می‌گیرند و منجر به فعال شدن پلاکتها می‌شود. برخی یافتههای جدیدتر نشان داده‌اند کیفیت و اثر بخشی بالینی روش بافیکوت بهتر از روش پلاسمای غنی از پلاکت و معادل روش آفرزیس است. با این حال هنوز شواهد کافی در دسترس نیست. محدودیتهای تهیه پلاکت به روش آفرزیس شامل هزینه، محدودیت جذب اهداکنندگان و زمانبر بودن فرآیند باعث تمایل به سمت سایر روشها شده است. به هر حال در مواردی مانند مقاومت پلاکتی، تهیه پلاکت همسان به روش آفرزیس ضروری است. نتیجه گیری برای بهبود کیفیت پلاکتها و بهینه‌سازی درمان بیماران ترومبوسایتوپنیک تهیه پلاکتهای ادغام شده کم لکوسیت با توجه به چالشهای روش آفرزیس گزینه مناسبی است. با پیشرفت روش‌هایی مانند کاهش پاتوژن و مواد افزودنی پلاکتی سعی می‌شود ایمنی و عمر نگهداری این فرآورده بیشتر گردد.
Javadzadeh Shahshahani H, Akhavan Tafti F, Amini Kafi‐abad S. An overview of three methods used to prepare the platelet components from whole blood and apheresis method. Sci J Iran Blood Transfus Organ 2023; 20 (3) :236-254 URL: http://bloodjournal.ir/article-1-1494-fa.html
جوادزاده شهشهانی هایده، اخوان تفتی فاطمه، امینی کافی آباد صدیقه. مروری بر سه روش مورد استفاده برای تهیه فرآورده پلاکتی از خون کامل و روش آفرزیس. فصلنامه پژوهشی خون. 1402; 20 (3) :236-254
