چکید ه

  سابقه و هدف

  فشار خون بالا علاوه بر عوارض جانبی، به عنوان یکی از علل معافیت از اهدای خون مطرح می‌باشد. شناخت موارد خفیف فشار خون بالا در اهداکنندگان علاوه بر این که سبب بیماری‌یابی موارد جدید می‌گردد، با انجام درمان سریع‌ سبب حفظ سلامتی اهداکنندگان و کاهش مرگ و میر و ناتوانی‌های ناشی از آن و جلوگیری از معافیت اهداکنندگان(با کنترل فشار خون) نیز خواهد شد. این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع فشار خون بالا در داوطلبین اهدای خون سازمان انتقال خون سنندج و عوامل مرتبط با آن در سال 1384 انجام شد.

  مواد وروش‌ها

  مطالعه انجام شده از نوع توصیفی ـ تحلیلی بود. جامعه آماری کلیه مراجعین جهت اهدای خون به سازمان انتقال خون سنندج بودند. حجم نمونه 1854 نفر بود که با روش سرشماری در مدت زمان 6 ماه(تابستان و پاییز 1384)وارد مطالعه شدند. فشار خون داوطلبین توسط پزشک در بدو ورود و بعد از 15 دقیقه کنترل ‌شد و فشار دوم به عنوان فشار خون آن‌ها در نظر گرفته شد. اطلاعات دموگرافیک اهداکنندگان توسط پرسشنامه گرفته شد و داده‌ها پس از ورود به کامپیوتر و با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS WIN و با استفاده از آزمون آماری کای دو (Chi-square) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته‌ها

  جامعه مورد مطالعه 1854 نفر بود که از این تعداد 9/80% مرد و 1/19% زن بودند. میانگین سنی نمونه‌های مورد مطالعه 19/11 ± 53/35 سال بود. میانگین فشار خون سیستولیک نمونه‌ها 3/132 ± 02/123 میلی‌متر جیوه و میانگین فشار خون دیاستولیک آن‌ها 8/88 ± 35/77 میلی‌متر جیوه بود. فشار خون سیستولیک ایزوله بالا در 5/7% داوطلبین و فشار خون دیاستولیک ایزوله بالا در 5/4% داوطلبین وجود داشت(فشار سیستول بالای 140 و دیاستول بالای 90 میلی‌متر جیوه). 4/3% از داوطلبین هم‌زمان فشار بالای سیستولیک و دیاستولیک خفیف داشتند. بین جنس، سن، سطح تحصیلات، سابقه اهدای خون و فشار خون سیستولیک رابطه معنی‌داری وجود داشت(05/0 p< ). بین فشار خون دیاستولیک بالا و سن و سطح تحصیلات رابطه معنی‌داری وجود داشت(005/0 p< ). بین فشار خون دیاستولیک بالا و وضعیت اهدای خون و جنس رابطه معنی‌داری وجود نداشت.

  نتیجه گیری

  نتایج به دست آمده شیوع پایینی از فشار خون را در داوطلبین اهدای خون نشان می‌دهد که می‌تواند ناشی از جوان و میانسال بودن درصد بیشتری از داوطلبین اهدای خون در پایگاه سنندج باشد. هم چنین با اعمال دقت بیشتر در کنترل فشار خون اهداکنندگان خصوصاًَ اهداکنندگان دارای فشار خون خفیف می‌توان از معافیت این دسته از اهداکنندگان جلوگیری به عمل آورد.

  کلمات کلیدی : اهداکنندگان خون، فشار خون بالا، ایران