فصلنامه پژوهشی خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  ژن WT1 یک فاکتور نسخه‌برداری را کدگذاری می‌کند که در تمایز و تکثیر سلول‌های پیش ساز هماتوپوئتیک نقش دارد. این ژن در بافت‌های خاصی مانند کلیه، تخمدان و قلب نیز بیان می‌شود. ارزیابی کمی بیان ژن WT1 می‌تواند پارامتر مفید و کارآمدی برای بررسی حداقل بیماری باقیمانده( MRD ) در لوکمی‌ها باشد.

  مواد وروش‌ها

  مقدار نسبی بیان ژن WT1 در خون محیطی 62 بیمار مبتلا به AML با استفاده از روش Real time Quantitative بررسی شد. همه این بیماران تازه تشخیص (new case) بودند و با توجه به در دسترس بودن‌ یا نبودن بیماران، پی‌گیری تا حدود 3 سال انجام شد. این مطالعه از نوع بنیادی و کاربردی بود، به صورت مقطعی انجام شد و نحوه نمونه‌برداری از نوع تصادفی و از بین مبتلایان به لوکمی حاد میلوئیدی بر اساس معیارهای تشخیصی اولیه از سوی بخش بالینی بود. میزان بیان WT1 در آن‌ها با میزان بیان WT1 در خون محیطی 24 فرد سالم مقایسه شد(میزان بیان WT1 در سلول‌های K562 معادل 10⁶ در نظر گرفته شد).

  یافته‌ها

  مقادیر قابل توجهی از بیان ژن WT1 در نمونه‌های زمان تشخیص در لوکمی‌های حاد(بیش از 80% موارد) ملاحظه شد. با انجام شیمی درمانی، بیان WT1 کاهش یافت(در زمان درمان القایی حدود 2-1 لگاریتم و در زمان درمان تحکیمی حدود 4-3 لگاریتم). همبستگی واضحی بین مقادیر نسبی بیان ژن WT1 (کمتر از ناحیه خاکستری در مقابل بیشتر از ناحیه خاکستری) و پیش آگهی احتمال وقوع عود در موارد AML مشاهده شد. بیمارانی که در پی‌گیری‌های متعدد میزان بیان WT1 در آن‌ها کمتر از ناحیه خاکستری باقی ماند، از بهبودی کلینیکی بالاتری بهره‌مند بودند. در حالی‌که 6 مورد از بیماران که در نهایت مبتلا به عود شدند، میزان بیان WT1 در آن‌ها حدود 6-1 ماه قبل از بروز عود بالینی از ناحیه خاکستری فراتر رفت.

  نتیجه گیری

  WT1 یک فاکتور مولکولی مفید و کارآمد برای تشخیص حداقل بیماری باقیمانده، ارزیابی تاثیر درمان و پیش‌بینی عود در مبتلایان به AML است.