فصلنامه پژوهشی خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  ایدیوپاتیک ترومبوسیتوپنیک پورپورا( ITP )، یکی از علل شایع ترومبوسیتوپنی در اطفال می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات دموگرافیک، تظاهرات بالینی، عوامل مستعدکننده به مزمن شدن بیماری و وضعیت کمی مگاکاریوسیت‌های مغز استخوان کودکان مبتلا به ITP بود.

  مواد و روش‌ها

  این مطالعه به صورت گذشته‌نگر وتوصیفی در بیمارستان کودکان مفید تهران و با بررسی پرونده بیماران مبتلا به ITP که در فاصله سال‌های ۱۳۸۷ - ۱۳۸۲ بستری گردیده‌ بودند، انجام شد. اطلاعات بیماران از پرونده‌ها استخراج و در فرم جمع‌آوری داده‌ها درج شد. لام حاصل از آسپیراسیون مغز استخوان بیماران از فایل‌های موجود استخراج و توسط مجری اول بازبینی شد و سپس داده‌ها وارد برنامه نرم‌افزاری ۵/۱۱ SPSS گردید و توسط آزمون‌های t و کای‌دو آنالیز شد.

  یافته‌ها

  از ۱۵۳ بیمار، ۸۱ نفر(۹/۵۲%) مذکر و ۷۲ نفر(۱/۴۷%) مونث بودند. میانگین سنی ۹/۳ ± ۴۲/۴ سال بود. ۸/۷۰% بیماران مبتلا به ITP حاد و ۲/۲۹% بیماران مبتلا به ITP مزمن بودند. ۹/۵۴% بیماران دارای پتشی سرو گردن، ۷/۳۲% بیماران دارای پتشی قفسه سینه و ۵/۸۹% بیماران دارای پتشی اندام‌ها بودند. از ۱۵۳ بیمار، ۱۴۷ نفر تحت آسپیراسیون مغز استخوان قرار گرفته بودند که در ۲/۶۱% مگاکاریوسیت‌های مغز استخوان افزایش یافته، در ۳۲% تعداد مگاکاریوسیت‌ها نرمال و در ۸/۶% تعداد مگاکاریوسیت‌های مغز استخوان کاهش یافته بود.

  نتیجه گیری

  در مطالعه حاضر، تفاوتی بین حاد و مزمن بودن بیماری و تعداد مگاکاریوسیت‌های مغز استخوان یافت نشد، هم چنین بین پاسخ به درمان اولیه و ازمان بیماری همراهی دیده نشد. در بیمارانی که شروع بیماری‌ به صورت بی سر و صدا بود، شانس مزمن شدن بیشتر بود.

  کلمات کلیدی : ایمیون ترومبوسیتوپنیک پورپورا، کودک، مغز استخوان، پلاکت‌های خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  آلودگی باکتریایی فرآورده­­های خونی، خطر عفونی عمده پایدار در طب انتقال خون نوین است. این مشکل به ویژه در مورد فرآورده­های پلاکتی که شرایط مطلوب برای رشد باکتری­ها را فراهم می­سازند، نگران‌کننده است. لیپوکالین- ۲، یک پروتئین احتباس‌کننده آهن در پاسخ ایمنی ذاتی است که به سیدروفور باکتری­ها متصل شده و از جذب آهن توسط آن­ها جلوگیری می­کند. این مطالعه برای نشان دادن اثرات آنتی­باکتریایی لیپوکالین- ۲ به عنوان یک عامل باکتریواستاتیک در جلوگیری از آلودگی باکتریایی پلاکت­ها طراحی شده است.

  مواد و روش‌ها

  در یک مطالعه تجربی، ابتدا حداقل غلظت مهارکننده لیپوکالین- ۲ نوترکیب بعد از ۲۴ ساعت انکوباسیون در دمای اتاق( º C ۲ ± ۲۲) تعیین شد. سپس اثر آنتی­باکتریایی لیپوکالین- ۲ در محیط پلاکتی هم‌زمان با تلقیح باکتری­های آلوده کننده پلاکتی و نگهداری در دمای اتاق( º C ۲ ± ۲۲) بررسی شد.

  یافته‌ها

  نتایج حاصل از کشت فرآورده پلاکتی حاوی لیپوکالین-۲ و رقت­های مختلف باکتری­ها نشان داد که لیپوکالین-۲ در غلظت ng/mL ۴۰ توانست باعث مهار رشد mL / CFU ۱۰^۴ × ۵/۱ استافیلوکوک اپیدرمیدیس، سودوموناس آئروژینوزا، اشریشیا کلی، کلبسیلا پنومونیه و انتروکوکوس فکالیس شود. هم چنین لیپوکالین-۲ در همین غلظت توانست باعث مهار رشد CFU/mL ۱۰^۳×۵/۱ استافیلوکوک اورئوس و پروتئوس میرابیلیس گردد.

  نتیجه گیری

  لیپوکالین-۲ نوترکیب بر روی طیف وسیعی از باکتری­های آلوده کننده پلاکتی اثر مهاری دارد و در صورت استفاده در فرآورده­های پلاکتی، می­تواند آلودگی باکتریایی این فرآورده و عوارض عفونی ناشی از انتقال پلاکت آلوده را در گیرنده کاهش دهد. ولی برای استفاده از آن، مطالعه‌های بیشتر و تکمیلی مورد نیاز است.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  آلودگی باکتریایی واحدهای پلاکتی ، عامل مهمی در مرگ و میر ناشی از تزریق پلاکت می‌باشد . در این تحقیق کارآیی یک سیستم کشت خون نیمه خودکار به منظور شناسایی عوامل باکتریایی در هنگام به کارگیری کمترین مقدار عوامل مؤثر در تشخیص آلودگی باکتریایی واحدهای پلاکتی، مورد ارزیابی قرار گرفت.

  مواد و روش‌ها

  مطالعه انجام شده از نوع توصیفی بود. در این مطالعه از باکتری اشریشیاکلی( E.coli ) و استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، رقت CFU/mL ١٠ تهیه و به واحدهای پلاکتی تلقیح شد. سپس در زمان‌های صفر، ۶، ۲۴ و ۴۸ ساعت ‏‏به میزان ۵/٠، ١ و ٢ میلی‌لیتر نمونه‌ برداشته و به ویال‌های کشت پلاکت تزریق گردید. نمایش آلودگی باکتری‌ها توسط سیستم کشت خون نیمه خودکار Bact/Alert بررسی شد.

  یافته‌ها

  باکتری E.coli در ١٠٠% نمونه‌ها هنگامی که ۵/۰، ١ و ٢ میلی‌لیتر از نمونه‌ها در زمان‌های صفر، ۶، ۲۴ و ۴۸ ساعت از واحدهای آلوده گرفته شده بودند، مثبت شدند. در مورد استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، در ٣/٨٣% از این واحدها هنگامی که ۵/۰ یا ١ میلی‌لیتر در زمان صفر نمونه‌برداری شده و در ۶/۹۱% که در زمان صفر به میزان ٢ میلی‌لیتر نمونه‌برداری شده بودند مثبت شدند. هم چنین استاف اپیدرمیدیس در ١٠٠% واحدهای آلوده هنگامی که ۵/۰، ١ و ٢ میلی‌لیتر از آن‌ها در زمان‌های ۶ ، ۲۴ و ۴۸ ساعت نمونه‌برداری شده بودند، مثبت شدند.

  نتیجه گیری

  این مطالعه نشان می‌دهد که زمان نمونه‌برداری صفر و شش ساعت از واحدهای پلاکتی آلوده شده به میزان ۵ /۰ میلی‌لیتر به ترتیب جهت اطمینان از نمایش آلودگی باکتری‌های E.coli و استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس با استفاده از این سیستم مناسب می‌باشد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  تجمع ذرات در کیسه‌های خون به صورت نادر در برخی موارد گزارش شده اما مکانیسم تشکیل آن هنوز ناشناخته است، هر چند تعداد زیادی پلاکت، چربی‌های خون و غیره می‌توانند منجر به تشکیل ذرات مذکور گردند.

  مورد

  یک واحد کیسه خون mL ۴۵۰ حاوی ۶۳ میلی‌لیتر ماده ضد انعقاد CPDA۱ که حاوی ذرات متعدد سفید رنگ بود از پایگاه جهت ارزیابی به کنترل کیفی ستاد مرکزی سازمان انتقال خون ارجاع داده شد. طی بررسی‌ها‏، کلیه آزمایش‌های خون اهداکننده شامل گلبول قرمز‏، گلبول سفید، پلاکت، هموگلوبولین، هماتوکریت، پروتئین سرم، تری گلیسیرید و کلسترول در محدوده مرجع بوده و اهداکننده سابقه مصرف هیچ گونه دارویی را قبل از اهدا ذکر نمی‌کرد. هم چنین کشت میکروبی از ذرات منفی بود.

  نتیجه گیری

  توصیه می‌شود با توجه به این که ارتباط بین تجمع ذرات سفید رنگ و واکنش‌های ناشی از تزریق خون واضحاً رد نشده است، در صورت مشاهده واحدهایی با مشکل مشابه، به بیمار تزریق نشود و کلیه واحدها قرنطینه شده و مورد بررسی قرار گیرند. هم چنین کنترل ظاهری کیسه خون پیش از تزریق نیز اهمیت بسیار زیادی دارد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  ترومبوسیتوپنی از عوارض شایع بیماران بستری در ICU است که سبب خونریزی, طولانی شدن زمان بستری و حتی مرگ بیماران می‌شود. تزریق پلاکت برای درمان یا پیشگیری از خونریزی در این بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت این فرآورده، وضعیت موجود در مصرف پلاکت در ICU دو بیمارستان تهران مورد بررسی قرار گرفت.

  مواد و روش‌ها

  در این مطالعه توصیفی، ۳۸۰ بیمار بزرگسال ترومبوسیتوپنیک بستری در ICU از لحاظ اندیکاسیون تزریق پلاکت, تعداد واحدها و نوع فرآورده مصرفی، پاسخ به درمان بر اساس CCI و نوع تزریق بررسی شدند. نتایج توسط آزمون‌های t ، کای‌دو و نرم‌افزار ۱۶ SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

  یافته‌ها

  از کل ۳۸۰ بیمار، ۱۲۴ نفر(۲/۳۲%) مورد تزریق پلاکت قرار گرفتند. به ۶۰ بیمار(۴/۴۸%) پلاکت به صورت درمانی و به ۶۴ بیمار(۶/۵۱%) به صورت پیشگیرانه تزریق شد. ۳۰ بیمار(۲/۲۴%) از پلاکت آفرزیس و ۹۴ مورد (۸/۷۵%) از پلاکت همولوگ RDP استفاده کردند. اختلاف تریگر تزریق پیشگیرانه پلاکتی /L ۱۰^۹ * ۴ ± ۳۳ و تریگر تزریق درمانی /L ۱۰^۹ * ۸ ± ۵۸ معنادار بود(۰۴/۰ p = ). تریگر تزریق در گروه آفرزیس ( /L ۱۰^۹ * ۱۹) به طور معناداری کمتر از گروه همولوگ( /L ۱۰^۹ * ۵۵) بود(۰۱/۰ p= ).

  نتیجه گیری

  برای بیماران بستری در ICU اغلب تزریق پلاکتی برای پیشگیری استفاده می‌شود و نه برای درمان. بیش از نیمی از بیماران بستری در ICU که تزریق پلاکت داشته‌اند، از ایجاد افزایش شمارش پلاکتی به دنبال تزریق پلاکت، ناتوان هستند.

 چکیده
سابقه و هدف
نحوه نگهداری فرآورده­های پلاکتی بر روی اثر بخشی فرآورده پلاکتی تزریقی تاثیری به سزا دارد. نحوه نگهداری فرآورده پلاکت در مراکز انتقال خون مطابق دستورالعمل­های سازمان می­باشد ولی اطلاع روشنی از وضعیت نگهداری آن در مراکز درمانی و میزانPSL ( platelet storage lesion) ناشی از آن در دست نیست. لذا در این تحقیق قصد داریم تا این مهم را تا روز پنجم نگهداری در شرایط پایگاه و مرکز درمانی بررسی و مقایسه نمائیم.
مواد و روش‌ها
در این مطالعه توصیفی، ۳۰ فرآورده پلاکتی به صورت تصادفی طی ۳ ماه از اردیبهشت تا مرداد ۱۳۹۴ انتخاب و در شرایط نگهداری پایگاه و مرکز درمانی قرار گرفتند. آزمایش‌های شمارش پلاکتی و گلبول­های سفید، MPV، pH، آلودگی باکتریایی، بیان گلیکوپروتئین­های CD۶۲P و CD۶۳ در روزهای ۱، ۳، ۵ انجام گردید. نتایج ابتدا با روش کولوگروف اسمیرنوف و سپس با استفاده از روش‌های آماری paired t-test و t-test مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها
فرآورده­های پلاکتی پایگاه در روز اول تولید، با استانداردهای ملی مطابق بودند. لیکن طی نگهداری کاهش معناداری در شمارش پلاکتی، لکوسیتی و  pHو افزایش معنا­داری درMPV و بیان مارکرهای CD۶۲P و CD۶۳ در هردو مرکز دیده شد(۰۰۱/۰p<). تفاوت بین مرکز درمانی و مرکز انتقال خون معنادار نبود.
نتیجه گیری
مطالعه حاضر نشان داد کیفیت فرآورده­های پلاکتی تولیدی تا روز سوم در محدوده استاندارد قرار داشت، لیکن در روز پنجم، از لحاظ شمارش پلاکتی در محدوده پائین­تر از استاندارد قرار گرفت. تفاوت معنا­داری بین کیفیت فرآورده­های پلاکتی پایگاه و مرکز درمانی یافت نشد.
 

چکیده
سابقه و هدف
یکی از مباحث عمده در سیستم­های بهداشت و درمان جهانی، مسئله بهبود عملکرد زنجیره تامین و عدم قطعیت موجود در تقاضا می­­باشد. هدف مطالعه حاضر، پیش بینی میزان تقاضای پلاکت خون با مدل­های شبکه عصبی مصنوعی و آریما، در زنجیره تامین سازمان انتقال خون استان سیستان و بلوچستان بود.
مواد و روش‌ها
در این مطالعه کاربردی، داده­های مربوط به تقاضا برای ۸ نوع پلاکت خون در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۰ لغایت ۱۳۹۴ از مرکز انتقال خون زاهدان جمع‌آوری گردید. سپس با بهره‌گیری از مدل­های شبکه عصبی مصنوعی و آریما، پیش‌بینی تقاضای روزانه انجام پذیرفت. در انتها با توجه به معیار ارزیابی کارآیی MSE ، نتایج به دست آمده از روش­های مذکور با هم مقایسه شدند. تحلیل داده­ها با نرم‌افزارهای MatlabR۲۰۱۶b وEviews ۶  انجام شد.
یافته‌ها
نتایج این مطالعه حاکی از دقت بالای مدل­های شبکه عصبی و سپس آریما نسبت به روند فعلی سازمان بود. دقت میانگین با توجه به MSE دو مدل مذکور برای انواع پلاکت عبارتند از: (۰۰۴۸/۰ ± ۰۱۳۲/۰)O⁺  ، (۰۰۴۱/۰ ± ۰۱۱۵/۰) O^- ، (۰۰۴۳/۰ ± ۰۲۰۵/۰) A⁺ ، (۰۰۳۳/۰ ± ۰۱۰۸۵/۰) A^- ،(۰۰۸۶/۰ ± ۰۲۲۱/۰)B⁺ ، (۰۰۰۹/۰ ± ۰۰۴۵/۰) B^- ، (۰۰۳۱/۰ ± ۰۱۳۶/۰) AB⁺ و (۰۰۰۵/۰ ± ۰۰۳۴/۰) AB^- که به ترتیب بیانگر میانگین و انحراف معیار خطا می­باشد.
نتیجه گیری
نتایج این مطالعه نشانگر دقت بالای مدل­های شبکه عصبی مصنوعی و سپس آریما در پیش‌بینی تقاضای پلاکت خون است. لذا استفاده از مدل­های شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش‌بینی تقاضا به جای روش­های پیش‌بینی آماری رایج در مراکز انتقال خون قابل توصیه می‌باشد.