دکتر محمدعلی احسانی، دکتر کامبیز ستوده، دکتر الهام شاهقلی، دکتر محمدسعید رحیمی‌نژاد، دکتر فریبا صیقلی، دکتر افشین اصلانی،
جلد ۴، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۶ )
چکید ه
سابقه و هدف
آنمی فقر آهن و تالاسمی مینور شایع‌ترین علت آنمی هیپوکرومیک و میکروسیتیک به شمار می‌روند. تاکنون اندکس‌های متعددی برای افتراق سریع این دو بیماری با استفاده از اندکس‌های گلبول قرمز ارایه شده است. هدف این مطالعه معرفی یک اندکس جدید و مقایسه آن با چند اندکس رایج شناخته شده است.
مواد وروش‌ها
این مطالعه توصیفی بر روی بیماران جدید مبتلا به آنمی هیپوکروم و میکروسیتیک مراجعه کننده به کلینیک هماتولوژی در شهر تهران طی مدت ۲ سال انجام شد. ۱۳۰ بیمار با آنمی فقر آهن و ۱ ۵۴ بیمار با تالاسمی مینور با میانگین سنی ۲/۲ ۴ سال مورد بررسی قرار گرفتند. شرط ورود به مطالعه آنمی(هموگلوبین به میزان SD ۲ کمتر از میانگین بر حسب سن و جنس)، حجم میانگین گلبولی( MCV ) کمتر از ۸۰ فمتولیتر در افراد بالای ۶ سال و کمتر از ۷۰+ سن(سال) در افراد زیر ۶ سال و شرط خروج از مطالعه حاملگی و آنمی با علل چند فاکتوری یا ثانوی به بیماری‌های مزمن یا انواع دیگر هموگلوبینوپاتی‌ها بود. برای همه بیماران سطوح سرمی آهن، ظرفیت اتصال به آهن سرم، فریتین سرم و HbA۲ اندازه‌گیری شد. تشخیص تالاسمی مینور بر اساس ۵/۳% HbA۲> و تشخیص آنمی فقر آهن بر اساس فریتین سرم زیر ۱۲ نانوگرم یا آنمی پاسخ دهنده به آهن بود. اندکس‌های کلی، منتزر، انگلند، سری واستاوا و فرمول جدید معرفی شده در این مقاله ] ( RBC × ۱۰ )- [MCV برای همه بیماران محاسبه شد و حساسیت، ویژگی و اندکس یدون برای هر اندکس جداگانه محاسبه گردید. نتایج توسط نرم‌افزار ۵/۱۱ SPSS و آزمون آماری t تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها
در افتراق آنمی فقر آهن از تالاسمی مینور، فقط اندکس منتزر و اندکس جدید معرفی شده در این مقاله حساسیت و ویژگی بالای ۹۰% داشتند. بالاترین اندکس یدون نیز برای اندکس منتزر و اندکس جدید معرفی شده در این مقاله مشاهده شد.
نتیجه گیری
اندکس جدید معرفی شده در این مقاله حساسیت و ویژگی مناسبی برای کاربرد بالینی داشته، محاسبه آن راحت و سریع بوده و بدون کمک ماشین حساب امکان‌پذیر است.
کلمات کلیدی : آنمی فقر آهن، بتا تالاسمی مینور، اندکس گلبول قرمز
