فصلنامه پژوهشی خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  آلودگی باکتریایی فرآورده­­های خونی، خطر عفونی عمده پایدار در طب انتقال خون نوین است. این مشکل به ویژه در مورد فرآورده­های پلاکتی که شرایط مطلوب برای رشد باکتری­ها را فراهم می­سازند، نگران‌کننده است. لیپوکالین- ۲، یک پروتئین احتباس‌کننده آهن در پاسخ ایمنی ذاتی است که به سیدروفور باکتری­ها متصل شده و از جذب آهن توسط آن­ها جلوگیری می­کند. این مطالعه برای نشان دادن اثرات آنتی­باکتریایی لیپوکالین- ۲ به عنوان یک عامل باکتریواستاتیک در جلوگیری از آلودگی باکتریایی پلاکت­ها طراحی شده است.

  مواد و روش‌ها

  در یک مطالعه تجربی، ابتدا حداقل غلظت مهارکننده لیپوکالین- ۲ نوترکیب بعد از ۲۴ ساعت انکوباسیون در دمای اتاق( º C ۲ ± ۲۲) تعیین شد. سپس اثر آنتی­باکتریایی لیپوکالین- ۲ در محیط پلاکتی هم‌زمان با تلقیح باکتری­های آلوده کننده پلاکتی و نگهداری در دمای اتاق( º C ۲ ± ۲۲) بررسی شد.

  یافته‌ها

  نتایج حاصل از کشت فرآورده پلاکتی حاوی لیپوکالین-۲ و رقت­های مختلف باکتری­ها نشان داد که لیپوکالین-۲ در غلظت ng/mL ۴۰ توانست باعث مهار رشد mL / CFU ۱۰^۴ × ۵/۱ استافیلوکوک اپیدرمیدیس، سودوموناس آئروژینوزا، اشریشیا کلی، کلبسیلا پنومونیه و انتروکوکوس فکالیس شود. هم چنین لیپوکالین-۲ در همین غلظت توانست باعث مهار رشد CFU/mL ۱۰^۳×۵/۱ استافیلوکوک اورئوس و پروتئوس میرابیلیس گردد.

  نتیجه گیری

  لیپوکالین-۲ نوترکیب بر روی طیف وسیعی از باکتری­های آلوده کننده پلاکتی اثر مهاری دارد و در صورت استفاده در فرآورده­های پلاکتی، می­تواند آلودگی باکتریایی این فرآورده و عوارض عفونی ناشی از انتقال پلاکت آلوده را در گیرنده کاهش دهد. ولی برای استفاده از آن، مطالعه‌های بیشتر و تکمیلی مورد نیاز است.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  خون بند ناف( UCB ) در پیوند مغز استخوان، به علت دوز پایین سلول ­ های CD۳۴⁺ دارای محدودیت­هایی است که می­بایست این سلول­ها تکثیر شوند. بنابراین هدف از این تحقیق، تکثیر سلول‌های CD۳۴⁺ با کمترین دست‌ورزی می‌باشد.

  مواد و روش‌ها

  در یک مطالعه تجربی، سلول­های بنیادی سوماتیک غیر محدود شده( USSC ) جفت انسانی جداسازی و از نظر مورفولوژیکی و ایمونولوژیکی شناسایی و تایید شدند. سپس روی داربست آلوگرافت استخوانی معدنی شده( MBA ) و نیز کف پلیت، به عنوان لایه مغذی( Feeder ) پوشانده شدند. سلول­های CD۳۴⁺ (با روش (MACS از جفت انسانی تخلیص و به مدت سه هفته در شرایط دو و سه­ بعدی تکثیر شدند. در آخر شمارش سلولی، فلوسیتومتری، سنجش کلنی و نیز آزمایش LTC-IC انجام شد.

  یافته‌ها

  پس از سه هفته تکثیر، تعداد سلول­های UCB-CD۳۴⁺ در محیط سه ­بعدی، به ۲/۱۳ ± ۲۵۰ رسید. بیشترین کاهش درصد فلوسیتومتری در کشت سه­ بعدی مشاهده شد و بیشترین تعداد کلنی و LTC-IC در روز ۱۴ حاصل شد.

  نتیجه گیری

  سلول­های USSC به همراه ساختار سه ­بعدی MBA ، با تولید بیشتر سیتوکاین­های خونی، ماتریکس خارج سلولی، مولکول­های اتصالی و نیز با ایجاد برهمکنش­های بین سلولی می‌توانند به عنوان لایه مغذی مناسب به کار روند. این ساختار با افزایش نسبت سطح به حجم، تقلیدی از نیچ مغز استخوان در محیط خارج بدن را فراهم می­سازد. این مدل می­تواند محیط مناسب و جایگزینی برای تکثیر HSC باشد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  حدود ۴۰ درصد از مبتلایان به سرطان کلیه حتی پس از خارج نمودن کامل کلیه(رادیکال نفرکتومی) دچار متاستاز می‌شوند. بنابراین یافتن راهی برای تشخیص شروع متاستاز بسیار ارزشمند می‌باشد. در تحقیق حاضر، امکان تشخیص میکرومتاستاز سرطان کلیه با استفاده از نشانگر( (CA۹ مورد بررسی قرار گرفته است.

  مواد و روش‌ها

  در یک مطالعه تجربی، از ۳۰ بیمار مبتلا به سرطان کلیه که به بیمارستان دکتر لبافی‌نژاد مراجعه نموده بودند، به صورت غیر تصادفی در دسترس خونگیری به عمل آمد. اطلاعات مربوط به درجه و مرحله تومور هر یک از بیماران از پاتولوژی دریافت گردید. از رده سلولی سرطان کلیه به نام ACHN به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. جهت بررسی ارتباط بین میزان بیان ژن، درجه و مرحله تومور، از روش‌های آماری من‌ویتنی U و کروسکال والیس استفاده گردید. داده‌ها توسط نرم‌افزار ۱۳ SPSS تحلیل شدند.

  یافته‌ها

  از ۳۰ بیمار مورد مطالعه، در ۶ بیمار شاهد افزایش تعداد نسخه‌های ژن CA۹ بودیم. از این ۶ بیمار، ۳ بیمار در Stage I ، ۲ تا در Stage II و ۱ مورد در Stage III قرار داشتند. هم‌چنین پس از گذشت یک سال از نمونه‌گیری، پیگیری بیماران نشان داد که ۴ بیمار دچار متاستاز شده‌اند اما ارتباط معناداری بین تعداد نسخه‌های ژن با متاستاز یافت نگردید.

  نتیجه گیری

  این نتایج نشان می‌دهد ژن CA۹ می‌تواند مارکر مناسبی جهت تشخیص میکرومتاستاز در خون بیماران مبتلا به سرطان سلول کلیه( RCC ) باشد. هم چنین امید است با پیگیری طولانی مدت بیماران مبتلا به سرطان در آینده امکان پیش‌بینی وقوع متاستاز توسط سنجش مارکر CA۹ فراهم گردد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  هموگلوبینوپاتی شایع‌ترین اختلال تک ژنی در ایران است. استان سیستان و بلوچستان ، ۲۳۰۰ بیمار هموگلوبینوپاتی وابسته به دریافت خون در جنوب شرق ایران دارد. در این مطالعه فراوانی هموگلوبینوپاتی‌ها در سطح استان مورد ارزیابی قرار گرفت.

  مواد و روش‌ها

  این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی بر روی ۲۱۲۹ نفر در طیف سنی ۱۰- ۵ سال که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند، انجام شد. تعداد نمونه مورد نظر هر شهرستان متناسب با حجم جمعیت آن در نظر گرفته شد. پارامترهای هماتولوژی بر روی نمونه‌های حاوی ضد انعقاد EDTA توسط شمارشگر اتوماتیک، مقدار HbA۲ با روش کروماتوگرافی ستونی، الکتروفورز هموگلوبین بر روی استات سلولز در۶/۸ pH و نمونه‌های دارای هموگلوبین غیر طبیعی در ۱/۶ pH نیز الکتروفورز شدند. نتایج توسط آزمون t و ۱۱ SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

  یافته‌ها

  نتایج نشان داد که ۷/۹% افراد مورد مطالعه در سطح استان مبتلا به تالاسمی مینور بودند. فراوانی تالاسمی مینور از ۲/۶% در شهرهای شمالی تا ۹/۱۲% در شهرهای جنوبی متفاوت بود و ۹/۰%، ۷/۱% و ۱/۰% افراد به ترتیب مبتلا به هتروزیگوت هموگلوبین S ، D و C بودند. ۴/۷۲% افراد هتروزیگوت هموگلوبینوپاتی، مقدار HbA۲ در حد افراد سالم داشتند.

  نتیجه گیری

  شیوع ژن بتا تالاسمی در نواحی جنوبی استان، از میانگین کشوری بیشتر بود. غربالگری‌های کنونی قبل از ازدواج در اکثر موارد قادر به شناسایی افراد هتروزیگوت هموگلوبینوپاتی‌ها نمی‌باشد لذا توصیه می‌شود در مناطقی که هموگلوبینوپاتی‌ها شایع هستند، غربالگری هموگلوبین S در برنامه غربالگری کشوری گنجانده شود.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  مبتلایان به تالاسمی ماژور، باید از زمان تشخیص بیماری تا آخر عمر هر ۳ الی ۴ هفته یک بار خون دریافت نمایند. اگر چه تزریق خون، سبب از بین رفتن علایم حاد بیماری می‌گردد، ولی عقب افتادگی شدید رشد جسمانی ناشی از اضافه بار آهن را در دهه دوم عمر به جا می‌گذارد.

  مواد و روش‌ها

  پژوهش حاضر یک مطالعه مورد ـ شاهدی بوده که به روش مقطعی به بررسی رشد جسمانی در مبتلایان به تالاسمی ماژور پرداخته است. گروه مورد شامل ۱۰۰ بیمار ۲ تا ۱۸ ساله مبتلا به تالاسمی ماژور و گروه شاهد مشتمل بر ۳۴۰ دختر و پسر سالم در همان رده سنی بودند.

  یافته‌ها

  در گروه مورد، میانگین و انحراف معیار میزان هموگلوبین و فریتین، به ترتیب ۵/۱ ± ۵/۸ گرم در دسی‌لیتر و ۵۲۵ ± ۲۱۸۳ نانوگرم در میلی‌لیتر بود. یافته‌های ناشی از وزن، قد ایستاده و نشسته در گروه مورد نشان داد که وزن ۹/۴۸%، قد ایستاده ۴/۵۳% و قد نشسته ۳/۷۳% دختران و وزن ۷/۵۲%، قد ایستاده ۴/۵۶% و قد نشسته ۵/۷۴% پسران، زیر صدک پنج منحنی رشد قرار داشت. نتایج ناشی از مقایسه قد و وزن گروه مورد و شاهد نشان داد که با افزایش سن، اختلاف معناداری در اکثر گروه‌ها دیده می‌شود.

  نتیجه گیری

  نارسایی رشد، یافته‌ای طبیعی در مبتلایان به بتا تالاسمی ماژور است. اصلی‌ترین علل نارسایی رشد در این گونه افراد شامل آنمی، هیپوکسی مزمن و اضافه بار آهن می‌باشد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  زنان از نظر عفونت‌های قابل انتقال از راه خون در مقایسه با مردان، جمعیت سالم‌تری هستند لذا تشویق زنان جهت اهدای خون اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف این مطالعه ارزیابی میزان آگاهی دانشجویان و اساتید خانم شهر اراک درباره شرایط اهدای خون سالم بود.

  مواد و روش‌ها

  در این مطالعه مقطعی، ۶۱۷ نفر از دانشجویان و اساتید خانم دانشگاه‌های اراک به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب و اطلاعات مورد نیاز پیرامون مشخصات فردی، انگیزه و آگاهی فرد درباره اهدای خون به وسیله پرسشنامه جمع‌آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار ۱۶ SPSS و آزمون‌های t ، من‌ویتنی و دقیق فیشر استفاده شد.

  یافته‌ها

  ۴/۶% دانشجویان و ۲۵% اساتید خانم سابقه اهدای خون داشتند. دو گروه، انگیزه اصلی اهدای خون را نجات جان بیماران و مانع اصلی برای اهدای خون را کم خونی می‌دانستند. میزان آگاهی در هر دو گروه پایین بود. نتایج نشان داد که بین تحصیلات مادر و سابقه اهدای خون با میزان آگاهی فرد از لحاظ آماری ارتباط معنادار وجود داشت(۰۴/۰ p= ، ۰۰۱/۰ p= ).

  نتیجه گیری

  درصد قابل توجهی از زنان سطح آگاهی پایینی درباره اهدای خون دارند. بر اساس این پژوهش پیشنهاد می‌گردد آموزش در خصوص اهمیت اهدای خون در زنان در سطح وسیع صورت گیرد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  چسب‌های فیبرینی به طور گسترده‌ای جهت کاهش خونریزی در اعمال جراحی استفاده می‌گردند. هدف این مطالعه، تهیه چسب فیبرینی از ترومبین و فیبرینوژن و بررسی کارایی هموستاتیک چسب فیبرینی در مدل حیوانی خرگوش بود.

  مواد و روش‌ها

  در این مطالعه تجربی، پلاسما به روش آفرزیس تهیه شد. فیبرینوژن با ترکیب کرایوپرسیپیتات و پروتامین سولفات استحصال و غلظت آن با روش الایزا اندازه‌گیری شد. چسب فیبرینی در برش‌های کبدی حیوان استفاده و زمان خونریزی و میزان خون از دست رفته اندازه‌گیری شد. هم چنین زمان خونریزی و میزان خون از دست رفته در خرگوش‌های هپارینه تعیین گردید.

  یافته‌ها

  غلظت فیبرینوژن رسوب داده شده با پروتامین سولفات mg/mL ۶ ± ۷۱ اندازه‌گیری شد. زمان تشکیل لخته فیبرینوژن با ترومبین ۶/۰ ± ۵ ثانیه بود. استفاده از چسب فیبرینی در برش‌های کبدی خرگوش، زمان خونریزی (۲ ± ۸/۸ ثانیه) و از دست دادن خون (۴/۰± ۰۵/۱ گرم) را در مقایسه با برش‌های کنترلی(۹۶ ± ۶۴۳ ثانیه، ۲/۱ ± ۹/۶ گرم) به طور قابل توجهی کاهش داد(۰۰۱/۰ p< ). اگر چه میزان خون از دست رفته و زمان خونریزی در خرگوش‌های هپارینه نسبت به غیر هپارینه افزایش داشت اما از نظر آماری معنادار نبود.

  نتیجه گیری

  چسب فیبرینی تهیه شده از رسوب فیبرینوژن و ترومبین، یک رویکرد درمانی جدید را برای تهیه چسب فیبرینی جهت استفاده در بالین مطرح می‌کند.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  هموفیلی یک اختلال انعقادی ارثی توام با عوارض متعدد می‌باشد. نوجوانان جمعیت وسیعی از این بیماران هستند. کنترل مناسب یک بیماری مزمن به معنی دانش کافی از عوارض بیماری و رفتارهای پیشگیرانه است. هدف مطالعه جاری، بررسی دانش پیشگیری از عوارض بیماری در نوجوانان مبتلا به هموفیلی در کشور بود.

  مواد و روش‌ها

  در این مطالعه توصیفی، نوجوانان مبتلا به هموفیلی به صورت نمونه‌گیری در دسترس از ۱۱ کانون هموفیلی کشور در یک مطقطع زمانی ۹ ماهه بین سال‌های ۹۰ تا ۹۱ انتخاب گردیدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و با روش خود گزارشی جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آمار توصیفی(میانگین، انحراف معیار و درصد فراوانی) و نرم‌افزار ۱۳ SPSS صورت پذیرفت.

  یافته‌ها

  از ۱۰۸ نوجوان شرکت‌کننده در مطالعه، ۳/۳۵% از عوارض بیماری هموفیلی و ۷/۴۳% و ۴۷% نوجوانان به ترتیب از راه‌کارهای پیشگیری از عوارض هموفیلی و علت ایجاد عوارض مطلع نبودند. ۵/۶۹% نوجوانان، آموزش درخصوص پیشگیری از عوارض هموفیلی را دریافت نکرده بودند. در بررسی دانش نوجوانان از عوارض بیماری، ۶/۶۷% نوجوانان در زمینه عفونت‌های ویروسی، ۱/۵۶% از خونریزی‌های تهدیدکننده، ۶/۶۰% از عوارض اقدامات دندانپزشکی، ۲/۶۸% از داروهای مخاطره‌آمیز و ۴/۲۲% نوجوانان از ورزش‌های مخاطره‌آمیز هیچ گونه اطلاعاتی نداشتند.

  نتیجه گیری

  نیاز به ارتقای دانش پیشگیری از عوارض در نوجوانان مبتلا به بیماری هموفیلی، در بسیاری از حیطه‌ها وجود دارد. در هنگام محدودیت منابع، آموزش دارای اولین درجه اهمیت در امر سازماندهی خدمات بیماران هموفیلی در کشورهای در حال توسعه می‌باشد.

  چکید ه

  سابقه و هدف

  اهدای عضو، یک پدیده پیچیده شامل ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی می­باشد. درک افراد از این پدیده، بستگی به هنجارهای فرهنگی و دانش فردی از اهدای عضو دارد. این مطالعه به منظور تبیین تجربه پزشکان از داوطلب شدن جهت اهدای عضو انجام شد.

  مواد و روش‌ها

  این مطالعه توصیفی با رویکرد کیفی و با استفاده از تکنیک پدیدارشناسی در سال ۱۳۹۳ بر روی ۱۴ پزشک دارای کارت اهدای عضو و شاغل در بیمارستان­های شهر ارومیه انجام شد. جهت گردآوری اطلاعات از مصاحبه‌های نیمه ساختار استفاده شد. تمام اطلاعات ضبط و دست‌نویس و با رویکرد «پدیدار شناسی Van manen » مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

  یافته‌ها

  یافته‌های تحقیق نشان داد که ۴ عامل؛ تجربه ارتباط با بیماران نیازمند اهدای عضو، نوع­دوستی، ایمان مذهبی و الگوگیری از عوامل مشوق و عدم رضایت خانواده به عنوان مانع، تبیین‌کننده تجربه‌های پزشکان داوطلب اهدای عضو می‌باشد.

  نتیجه گیری

  تجربه‌های پزشکان از اهدای عضو داوطلبانه منحصر به ­فرد بود. لذا درک پیچیدگی­های این تجربه‌ها درباره داشتن آمادگی اهدای عضو، برای کلیه دست‌اندر­کاران خدمات درمانی ضروری است.

چکیده

سابقه و هدف

فاکتور سلول بنیادی(SCF)، یک گلیکوپروتئین ۲۸ تا ۴۰ کیلودالتونی است که نقش مهمی را در تکثیر و تمایز سلول­های بنیادی خونساز(HSCs) بازی می­کند. هدف این مطالعه­ جداسازی، کلونینگ و بیان SCF در میزبان بیانیRosetta  بود. Rosetta علاوه بر ویژگی­های میزبان بیانی پروکاریوتی، انتظار می‌رفت با فراهم کردن کدون­های نادر پروتئین­های یوکاریوتی، سطح بیان پروتئین نوترکیب را افزایش دهد.

مواد و روش‌ها

مطالعه انجام از نوع تجربی بود. RNA تام از سلول‌های Hela استخراج و به دنبال آن cDNA ساخته شد. توالی رمزکننده­ SCF ، به وسیله آغازگرهای اختصاصی جداسازی و تکثیر شد و با استفاده از وکتور بیانی pET-۳۲a در E.coli TOP ۱۰ همسانه‌سازی شد. سازه نوترکیب به وسیله PCR ، هضم آنزیمی و تعیین توالی تایید ‌شد. وکتور نوترکیب در میزبان بیانی Rosetta تراریخت ‌شد. بیان  SCF نوترکیب در حضور IPTG القا شد. بیان فاکتور سلول بنیادی انسانی(hSCF) با SDS-PAGE و وسترن بلات ارزیابی و تایید شد.

یافته‌ها

توالی رمزکننده SCF با موفقیت از سلول‌های Hela جداسازی و در وکتور بیانی pET-۳۲a همسانه‌سازی و بیان پروتئین نوترکیب در میزبان بیانی Rosetta انجام شد.

نتیجه‌گیری

در سیستم بیانی Rosetta ، امکان تولید پروتئین‌های یوکاریوتی با کدون‌های نادر مثل AGG ، AGA ، AUA ، CUA ، CCC و GGA وجود دارد بنابراین به میزان بالایی پروتئین فاکتور سلول بنیادی تولید می‌شود.