چکید ه

  سابقه و هدف

  ریز محیط مغز استخوان حاوی دو قسمت سلولی و غیر سلولی است که بخش سلولی حاوی سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک، سلول‌های بنیادی مزانشیمی و برخی دیگر از سلول‌های استرومایی آن‌ها می‌باشد در حالی که بخش غیر سلولی مشتمل بر داربست‌های پروتئینی مشهور به ماتریکس خارج سلولی است. سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک ساکن مغز استخوان، با ریز محیط مغز استخوان که نیچ گفته می‌شود تماس برقرار می‌کنند. سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک قادر به تولید انواع مختلفی از سلول‌های خونی می‌باشند و ریز محیط مغز استخوان در این فرآیند نقش حمایتی را برای این سلول‌ها ایفا می‌کند. مطالعه‌های اخیر در مدل‌های آزمایشگاهی نقش اساسی سلول‌های استرومایی را در خونسازی نشان داده‌اند و این دیدگاه که تماس سلول با سلول در ریز محیط مغز استخوان برای عملکرد طبیعی و تمایز سلول‌های بنیادی خونساز حیاتی است را شکل داده‌اند. تماس مستقیم سلول با سلول و نیز سیتوکاین‌های مترشحه از سلول‌های بنیادی مزانشیمی، در هم کشتی سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک و سلول‌های بنیادی مزانشیمی در فرآیند خونسازی نقش اساسی دارد و تعیین کننده سرنوشت سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک می‌باشد. مطالعه‌های مختلفی اثر سلول‌های بنیادی مزانشیمی را بر روی خودنوسازی، گسترش، تکثیر و تمایز سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک در شرایط آزمایشگاهی بررسی کرده‌اند که منجر به نتایج مختلف و گاهاً متضاد است. در این مقاله به بررسی اثر سلول‌های بنیادی مزانشیمی بر روی تمایز سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک در شرایط آزمایشگاهی پرداختیم.

  مواد و روش‌ها

  این مقاله مروری با بررسی مقالات زیادی در زمینه اثر سلول‌های بنیادی در تمایز ارایه شده است.

  یافته‌ها

  بررسی مقاله‌های مختلف نشان داد که لازم است اثر سلول‌های بنیادی مزانشیمی بر روی تمایز رده‌های مختلف به عنوان یک الگوی آزمایشگاهی بررسی شود.

  نتیجه گیری

  تماس مستقیم سلول با سلول بین سلول‌های بنیادی مزانشیمی و سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک و مسیرهای انتقال پیام در این تماس سلولی، قادر به تکثیر و گسترش سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک در حالت تمایز نیافته می‌باشد.

چکیده

سابقه و هدف

ارتقاء کیفیت خدمات درمانی، افزایش ایمنی در ارایه خدمات، ایجاد رضایت‌مندی برای بیماران و مراقبت از خون از جمله مواردی است که ضرورت استفاده از فناوری‌های جدید در بحث بهداشت و درمان را بیشتر نمایان می‏کند. فناوری ردفاشگر، یکی از انواع فناوری‌های بی‎سیم است که می‌تواند به افزایش کیفیت خدمات در بیمارستان‌ها کمک شایانی نماید. هدف از این تحقیق، شناسایی هدر رفت‌ها در فرآیند گردش خون در بیمارستان و استفاده از ابزارهای ردیابی برای بهبود گردش محصولات خونی بیمارستان و کاهش هدر رفت خون می‏باشد که می‏توان به عنوان سامانه پگاه(پایش گذر و استفاده هدفمند) از آن یاد کرد.

مواد و روش‌ها

این پژوهش بر پایه نیازی واقعی در محیط بیمارستان شکل گرفته و پژوهشی کاربردی محسوب می‏گردد. در یافتن تاثیر سیستم ردفاشگر بر ارتقاء سطح کیفیت خدمات و بهبود گردش محصولات خونی، استفاده از شبیه‏سازی نسبت به انجام آزمایش واقعی به علت هزینه پایین‏تر ارجحیت دارد. در این تحقیق پس از بررسی وضع موجود و شناسایی هدر رفت‎ها جهت شبیه‏‌سازی مدل پیشنهادی و سناریوی بهبود که استفاده از ردفاشگر می‎باشد، از شبیه‎سازی پیشامد گسسته و نرم‏افزار ۸ ED استفاده شد.

یافته‌ها

با توجه به نتایج شبیه‏سازی، متوسط کل حجم هدر رفت فرآورده‌های خونی بعد از پیاده‌سازی ردفاشگر(در طول شش ماه) به اندازه ۷۵% کاهش داشته است.

نتیجه گیری

سیستم ردفاشگر با کنترل فیزیکی بسته‎های خونی می‎تواند تاثیر به سزایی را در مدیریت موجودی و ردیابی لحظه به لحظه و ثبت اطلاعات آن‌ها و در نتیجه افزایش دقت در تزریق خون ‏داشته باشد.

چکیده

سابقه و هدف

مصرف و تقاضای خون در بیمارستان‌های زمان حاضر با توجه به مدیریت خون بیمار دچار چالش اساسی شده است. به‌ منظور تخمین میزان مصرف خون، داده‌های میزان تقاضا و مصرف به ازای هر بخش حائز اهمیت است. در این تحقیق وضعیت درخواست کراس‌مچ و مصرف خون در بخش‌های مختلف بزرگترین بیمارستان‌های شمال غرب کشور ایران(شماره ۱ و ۲)، مورد ارزیابی قرار گرفت.

مواد و روش‌ها

در این مطالعه گذشته‌نگر توصیفی، اطلاعات واحدهای خونی کراس‌مچ شده و مصرفی دو بیمارستان از استان آذربایجان شرقی جمع‌آوری شدند و نسبت واحدهای خونی کراس‌مچ شده به تزریق‌شده(C⁄T) محاسبه شدند. یافته‌ها توسط آزمون‌های آمار توصیفی و ۱۸ SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها

از ۳۶۲۱۰ واحد خونی کراس‌مچ شده، ۱۹۳۲۹ واحد تزریق شدند و از کل واحدهای کراس‌مچ شده، حدوداً ۴/۵۳% آن‌ها مصرف شدند. در کل نسبت کراس‌مچ به تزریق خون ۹/۱ بود. بیشترین C⁄T مربوط به بخش فک و صورت (۴/۱۰) و کمترین C⁄T مربوط به بخش ICU (۳/۱) بود.

نتیجه گیری

نسبت C⁄T، میزان درخواست و مصرف خون در مقایسه با جدول‌های MSBOS موجود در دنیا بالاتر است؛ و به نظر می‌رسد که باید وارد فاز مداخله به‌ منظور کاهش مصرف و استفاده از روش‌های مدیریت خون جهت کاهش مصرف خون شویم.

چکیده

سابقه و هدف

آنتی‌ژن‌های نوتروفیلی انسانی، شامل ۵ سیستم آنتی‌ژنی است که بر روی غشای گلیکوپروتئینی گلبول‌های سفید قرار دارند. هدف از مطالعه، اطلاع از وفور آللی HNA در یک جمعیت به منظور تخمین شیوع بیماری‌های مربوط به HNA-۵ بود.

مواد و روش‌ها

در این مطالعه توصیفی، از ۱۹۰ اهداکننده آذری غیرخویشاوند ساکن تبریز مراجعه‌کننده به پایگاه انتقال خون تبریز، نمونه خون دریافت شد. با استفاده از کیت تجاری پارس طوس، DNAها استخراج و سپس بررسی مولکولی HNA-۵a^-(or HNA-۵b) وHNA-۵a⁺ به روش PCR-RFLPانجام شد. محصول PCR  با استفاده از آنزیمSdu۱ Bsp۱۲۸۶I  هضم شد. وفور ژنی آنتی‌ژن‌های HNA-۵a وHNA-۵b با استفاده از معادله هاردی واینبرگ محاسبه شد.

یافته‌ها

فنوتیپ‌های مشاهده شده HNA-۵a(+/+) به ترتیب در ۹۳ نفر، (+/-) HNA-۵ در ۱۰ نفر وHNA-۵a (-/-)  در ۸۷ نفر مشاهده گردیدند. فراوانی مشاهده شده با قانون هاردی واینبرگ تطابق داشت. فراوانی آللی HNA-۵a طبق قانون مذکور برابر با ۵۱/۰ و HNA-۵a^- (یا HNA۵-b) برابر با ۴۹/۰ به دست آمد.

نتیجه گیری

فراوانی آلل‌های HNA-۵ در این مطالعه، مشابه نتایج به دست آمده برای سایر جمعیت‌ها نمی‌باشد.  

چکیده
سابقه و هدف
سلول­های بنیادی مزانشیمی، سلول­هایی پرتوان بوده که قابلیت خودنوزایی و تمایز به انواع مختلف سلول­های استرومایی را دارند. این سلول­ها به­واسطه اتصال مستقیم سلول- سلول و هم چنین ترشح فاکتورهای مختلف رشد و سایتوکاین­ها نقش بسیار مهمی در هموستاز بافتی، خون­سازی و تعدیل پاسخ­های ایمنی دارند. وزیکول­های مشتق از سلول­های بنیادی مزانشیمی غنی از فاکتورهای رشد مختلف از قبیل پروتئین­ها، سایتوکاین­ها و میکروRNAهای متعددی بوده که تحت شرایط مختلف فیزیولوژیکی و یا پاتولوژیکی تولید و ترشح می­شوند. قدرت بالای این وزیکول­ها در ترمیم بافت­های آسیب دیده و هم چنین تعدیل پاسخ­های ایمنی باعث شده است که این وزیکول­ها امروزه به­ عنوان ابزاری مناسب و کارآمد در طب ترمیمی مورد توجه قرار گیرند.
مواد و روش‌ها
در مطالعه مروری حاضر، مقالات منتشر شده طی دو دهه اخیر در زمینه وزیکول­های خارج سلولی بررسی گردید. در این مطالعه، به بررسی ساختار و هویت، روش­های آزمایشگاهی جداسازی وزیکول­های مشتق از سلول­های بنیادی مزانشیمی و هم چنین اهمیت و کاربرد­های این وزیکول­ها در حوزه طب ترمیمی پرداخته شده است.
یافته‌ها
بررسی مقاله‌های مختلف نشان داد که سلول­های بنیادی مزانشیمی اثرات پاراکرینی خود را از طریق ترشح سایتوکاین­ها و وزیکول­های مختلف اعمال می­کنند. وزیکول­های مشتق از سلول­های بنیادی مزانشیمی اثرات محافظتی از قبیل بازسازی بافت­های آسیب دیده، القاء آنژیوژنز، تحریک عصب­زایی، سرکوب پاسخ­های التهابی و تعدیل پاسخ­های ایمنی را دارند.
نتیجه گیری
با توجه به این­که وزیکول­های مشتق از سلول­های بنیادی غنی از فاکتورهای مختلف رشد بوده و هم چنین توان بالایی در ترمیم بافتی دارند لذا، از این وزیکول­ها می­توان جهت ترمیم بافت­های آسیب دیده ناشی از اختلالات تخریب بافتی استفاده کرد. هم چنین این وزیکول­ها را می­توان به­عنوان ناقل دارو یا ژن به سلول مورد هدف به کار برد.

 

 چکیده
سابقه و هدف
نحوه نگهداری فرآورده­های پلاکتی بر روی اثر بخشی فرآورده پلاکتی تزریقی تاثیری به سزا دارد. نحوه نگهداری فرآورده پلاکت در مراکز انتقال خون مطابق دستورالعمل­های سازمان می­باشد ولی اطلاع روشنی از وضعیت نگهداری آن در مراکز درمانی و میزانPSL ( platelet storage lesion) ناشی از آن در دست نیست. لذا در این تحقیق قصد داریم تا این مهم را تا روز پنجم نگهداری در شرایط پایگاه و مرکز درمانی بررسی و مقایسه نمائیم.
مواد و روش‌ها
در این مطالعه توصیفی، ۳۰ فرآورده پلاکتی به صورت تصادفی طی ۳ ماه از اردیبهشت تا مرداد ۱۳۹۴ انتخاب و در شرایط نگهداری پایگاه و مرکز درمانی قرار گرفتند. آزمایش‌های شمارش پلاکتی و گلبول­های سفید، MPV، pH، آلودگی باکتریایی، بیان گلیکوپروتئین­های CD۶۲P و CD۶۳ در روزهای ۱، ۳، ۵ انجام گردید. نتایج ابتدا با روش کولوگروف اسمیرنوف و سپس با استفاده از روش‌های آماری paired t-test و t-test مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها
فرآورده­های پلاکتی پایگاه در روز اول تولید، با استانداردهای ملی مطابق بودند. لیکن طی نگهداری کاهش معناداری در شمارش پلاکتی، لکوسیتی و  pHو افزایش معنا­داری درMPV و بیان مارکرهای CD۶۲P و CD۶۳ در هردو مرکز دیده شد(۰۰۱/۰p<). تفاوت بین مرکز درمانی و مرکز انتقال خون معنادار نبود.
نتیجه گیری
مطالعه حاضر نشان داد کیفیت فرآورده­های پلاکتی تولیدی تا روز سوم در محدوده استاندارد قرار داشت، لیکن در روز پنجم، از لحاظ شمارش پلاکتی در محدوده پائین­تر از استاندارد قرار گرفت. تفاوت معنا­داری بین کیفیت فرآورده­های پلاکتی پایگاه و مرکز درمانی یافت نشد.