چکید ه

  سابقه و هدف

  افزایش روز افزون موارد بروز و شیوع آلودگی به عوامل عفونی منتقله از طریق خون به ویژه ویروس‌های HIV ، HCV و HBV و طولانی بودن دوره پنجره (window period) آن‌ها، از مهم‌ترین دلایل طراحی سیستم خود حذفی محرمانه اهداکنندگان می‌باشد. این مطالعه به منظور بررسی کارآیی سیستم خود حذفی محرمانه اهداکنندگان در بهبود و ارتقای ایمنی خون‌های اهدایی در پایگاه انتقال خون استان قم انجام شده‌ است.

  مواد وروش‌ها

  مطالعه انجام شده به صورت مقطعی (Cross-sectional) بود. اطلاعات مربوط به 12935 نفر اهداکننده خون در مدت اجرای سیستم خود حذفی محرمانه از تاریخ 1/9/82 لغایت 31/3/83، از سیستم جامع انتقال خون جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون کای دو (Chi-square) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

  یافته‌ها

  از مجموع 12935 نفر اهداکننده خون، 204 نفر (57/1%)خون خود را حذف کرده بودند که از این تعداد 22 نفر (78/10%) الیزا مثبت و 182 نفر (22/89%) الیزا منفی بودند. از 22 نفری که آزمایش الیزا آن‌ها مثبت شده‌بود، 11 نفر (50%) HBsAg مثبت و 11 نفر (50%) HCV-Ab مثبت بودند و آزمایش HIV-Ab در هیچ‌کدام از افراد مذکور (22 نفر)، مثبت نشد. نمونه‌های مثبت با آزمون‌های تاییدی آزمایش شدند که همه نمونه‌های HBsAg مثبت و 7 نمونه از HCV-Ab مثبت‌ها، آزمون تاییدی مثبت نشان دادند. ارتباط معنی‌دار آماری بین نتایج آزمایش الیزا با وضعیت تأهل، سن و جنس اهداکنندگانی که خون خود را حذف کرده بودند و اهداکنندگانی که خون خود را حذف نکرده‌بودند، وجود نداشت.

  نتیجه گیری

  با توجه به نتایج حاصله از اجرای سیستم خود حذفی محرمانه در پایگاه قم و برخی پایگاه‌های انتقال خون کشور و افزایش موارد بروز و شیوع آلودگی به ویروس HIV و سایر عوامل بیماری‌زای عفونی منتقله از طریق خون از جمله ویروس‌های HCV و HBV در سراسر دنیا به ویژه در کشورهای جهان سوم، اجرای این طرح می‌تواند سبب افزایش و بهبود ایمنی خون‌های اهدایی گردد.