پایش تجهیزات سرمایشی و بررسی عوامل مؤثر بر نگهداری خون و فرآورده‌های خونی

  در بیمارستان‌های مازندران و گیلان

  حسین تیموری نقده¹، غریب کریمی²، علیرضا رستمیان³، کامبیز کیا دلیری⁴، جمشید بهزاد⁵،

  معصومه وفایی شوشتری⁶، محمد فلاح تفتی⁷

  چکید ه

  سابقه و هدف

  اهمیت حمل و نقل و نگهداری انواع فرآورده‌های سلولی و پلاسمایی و به ویژه زنجیره سرد در این است که خون و فرآورده‌های آن اگر به طور صحیح و در دمای مناسب نگهداری نشوند، علاوه بر عدم تاثیر درمانی، ممکن است باعث عوارض متعددی در بیمار گردند. لازمه اجرای زنجیره سرد، تجهیز مراکز بانک خون بیمارستانی، پرسنل آموزش دیده و وجود دستورالعمل‌های استاندارد می‌باشد.

  مواد و روش‌ها

  این مطالعه توصیفی و مقطعی در 50 بیمارستان استان مازندران و گیلان در سال 87 انجام گرفت. همکاران طرح با مراجعه مستقیم به بانک‌های خون بیمارستانی و مشاهده تجهیزات مورد نظر، مشاهدات خود را ثبت نمودند. تجزیه و تحلیل یافته‌ها توسط آزمون همبستگی پیرسون و اسپیرمن و نرم‌افزار 16 SPSS انجام شد.

  یافته‌ها

  در این مطالعه مشخص گردید که 17(34%) بانک خون‌ فاقد شرایط استاندارد بودند که می‌تواند ناشی از عدم وجود فریزر مخصوص بانک خون باشد در حالی که همگی آن‌ها مجهز به یخچال مخصوص بانک خون بودند. 33 (66%) بیمارستان دارای شرایط استاندارد تعریف شده بودند. به علاوه در این مطالعه ارتباط معناداری بر اساس نوع بیمارستان(دولتی و خصوصی) مشاهده نگردید. ارتباط متغیرهایی مانند سن، جنس، سابقه خدمت و مدرک تحصیلی کارکنان با شرایط بانک خون بررسی شد که ارتباط معناداری یافت نشد.

  نتیجه گیری

  توجه به فرآیند زنجیره سرد در تامین سلامتی خون ضروری است. اگر چه کمبود تجهیزات، یک عامل اساسی در استاندارد نبودن برخی از بانک خون‌ها بوده است، آموزش و نظارت مداوم توسط مراجع ذیربط در بهبود این فرآیند مؤثر خواهد بود.

  کلمات کلیدی : زنجیره سرد، بانک‌های خون، تجهیزات