فصلنامه پژوهشی خون

  چکید ه

  سابقه و هدف

  انتقال ویروس ایدز از طریق خون و فرآورده‌های خونی هم چنان از مباحث مهم مراکز انتقال خون است. علی‌رغم ایجاد استانداردهای سختگیرانه و استفاده از آزمون‌های غربالگری با حساسیت زیاد، هم چنان تزریق نامطمئن و انتقال خون آلوده در مراکز درمانی علت نگران‌کننده‌ای است. در این مطالعه سعی شده تا با بررسی آگاهی، نگرش و رفتار داوطلبان اهدای خون در مورد راه‌های انتقال این ویروس، مقدمه‌ای برای تعیین راهکارهای مداخله‌ای جهت ارتقاء سلامت ذخایر خونی فراهم شود.

  مواد وروش‌ها

  در مطالعه مقطعی انجام شده، 440 نفر از داوطلبین اهدای خون در استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات از طریق پرسشنامه و توسط پزشکان آموزش دیده با مصاحبه حضوری جمع‌آوری گردید. سپس وضعیت آگاهی و نگرش رتبه‌بندی شده و ارتباط آن‌ها با متغیرهای مختلف سنجیده شد. هم چنین وضعیت عملکرد در ارتباط با میزان آگاهی و نوع نگرش فرد تفسیر شد. داده‌های به دست آمده توسط نرم‌افزار 14 SPSS با روش‌های توصیفی و تحلیلی و توسط‌ آزمون‌های کای‌دو، آنالیز واریانس، Spearman's rho و Kruscal Wallis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته‌ها

  در بین افراد مورد مطالعه، 55% آگاهی خوب، 5/29% آگاهی متوسط و 5/15% آگاهی ضعیف داشتند. هم چنین 1/17% نگرش مثبت، 9/56% نگرش خنثی و 9/25% نگرش منفی در مورد HIV/AIDS داشتند. بین میزان آگاهی و نگرش اهداکنندگان خون در مورد HIV/AIDS و جنسیت، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، شغل، نوع اهدای خون(داوطلب، فامیلی) و دفعات اهدای خون(بار اول، با سابقه، مستمر) از نظر آماری ارتباط بارزی وجود داشت. در بررسی عملکرد افراد بر اساس آزمون کای‌دو، ارتباط معنی‌داری بین انتخاب اهداکننده برای نحوه بررسی آزمایش HIV و وضعیت آگاهی و نگرش آن‌ها مشاهده نشد.

  نتیجه گیری

  بالا بودن نسبی سطح آگاهی در جامعه داوطلبین اهدای خون می‌تواند به طور عمده‌ای به اطلاعات اکتسابی این افراد در طی مشاوره‌های متعدد برای اهدای خون، مربوط باشد و به همین دلیل جذب اهداکنندگان مستمر و بعد از آن اهداکنندگان با سابقه در تامین سلامت ذخایر خونی گام مهمی می‌باشد. هم چنین این نتایج به نوعی بر اهمیت انجام مشاوره دقیق‌تر و آموزش اطلاعات لازم در مورد HIV/AIDS به داوطلبین اهدای خون تاکید می‌کند.

  کلمات کلیدی : آگاهی، نگرش، HIV ، اهداکنندگان خون