بتا تالاسمی ماژور به عنوان شایعترین بیماری ژنتیکی در ایران گزارش شده که همراه با مشکلات دهانی ـ فکی و صورتی( Oromaxillofacial ) میباشد. این پژوهش به منظور بررسی شیوع تظاهرات دهانی ـ فکی و صورتی در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور مراجعه کننده به مرکز بیماریهای خاص استان کرمان در سال 1386 اجرا گردید.
مواد وروشها
مطالعه انجام شده از نوع مقطعی و توصیفی بود. روش نمونهگیری تصادفی بود. در این مطالعه تعداد 208 نفر بیمار مبتلا به بتا تالاسمی ماژور مورد بررسی قرار گرفتند. بعد از معاینه دهانی و تکمیل فرمهای مربوطه، نتایج با استفاده از آزمون X2، t-test و نرمافزار 5/13 SPSS تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها
از بین 208 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور مورد بررسی، تعداد 103 نفر مذکر و 105 نفر مؤنث بودند. میانگین سنی بیماران 48/12 سال(با انحراف معیار 09/6) و طیف سنی بیماران از 1 تا 26 سال بود. شایعترین تظاهرات صورتی رنگ پریدگی چهره(3/47 درصد با فاصله اطمینان 95 درصد) و کمترین تظاهر جلوزدگی فک پایین بود. در این بررسی، 6/46 درصد(با فاصله اطمینان 95 درصد) بیماران دارای بیرونزدگی فک بالا بودند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که شایعترین محل پیگمانتاسیون داخل دهانی در لثه لبیال و کمترین میزان مربوط به قسمتهای طرفی زبان، کام نرم و کف دهان میباشد.
نتیجه گیری
این مطالعه نشان داد که 175 نفر( 2/84 درصد) از بیماران از تغییرات ناحیه استخوانهای فک و صورت شامل جلوزدگی فک بالا و پایین، بینی زینی شکل، فضا بین دندانهای قدامی، بیرون زدگی دندانهای قدامی، مال اکلوژن خلفی و برجستگی پیشانی رنج میبردند. هم چنین مطالعه حاضر نشان داد که هر چه سن دریافت خون کمتر باشد و به عبارتی بیمار در سن پایینتر خون دریافت کرده باشد، میزان شیوع تظاهرات فکی ـ دهانی و صورتی کمتر میباشد.
Hashemipour M, Rad M, Ebrahimi Meimand S. Orofacial disformation in thalassemia patients refered to Kerman special disease center in 2007. Sci J Iran Blood Transfus Organ 2008; 5 (3) :185-193 URL: http://bloodjournal.ir/article-1-261-fa.html
هاشمی پور مریمالسادات، راد مریم، ابراهیمی میمند سمیه. تغییرات دهانی ـ فکی و صورتی در بیماران مبتلا به تالاسمی مراجعه کننده به مرکز بیماریهای خاص کرمان در سال 1386. فصلنامه پژوهشی خون. 1387; 5 (3) :185-193