چکید ه

  سابقه و هدف

  نظارت بر روند انتقال خون در بیمارستان‌ها بر عهده کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی می‌باشد. این کمیته‌ها با پایش فعالیت‌های مربوط به انتقال خون در بیمارستان‌ها می‌توانند با جلوگیری از به هدر رفتن خون، موجب صرفه‌جویی مالی و زمانی شوند. مطالعه حاضر با هدف بررسی عملکرد کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی شهر تهران در سال 1384 انجام شد.

 �مواد و روش‌‌ها

  در مطالعه گذشته‌نگر حاضر، 46 گزارش از 13 بیمارستان شهر تهران(9 بیمارستان دولتی و 4 بیمارستان خصوصی) در سال 1384 که به سازمان انتقال خون تهران ارسال شده بود به صورت سرشماری بررسی شد. تمامی گزارش‌های کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی از نظر وظایف تعیین شده توسط آیین‌نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد بررسی قرار گرفتند. این وظایف به صورت زیر دسته‌بندی شد: 1)گزارش عواض تزریق خون، 2) گزارش آمار موارد تزریق خون، 3) گزارش آمار خون‌های درخواست شده از بخش‌های مختلف بیمارستان، 4) گزارش علل و اندیکاسیون‌های تزریق خون، 5) گزارش برنامه‌های آموزشی و 6) بررسی مشکلات پرسنلی و تجهیزات بانک خون. تجزیه و تحلیل آماری یافته‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماری کای‌دو( Chi-square ) انجام شد.

  یافته‌‌‌ها

  بیشترین و کمترین گزارش‌دهی به ترتیب مربوط به گزارش عوارض تزریق خون(77%) و گزارش علل و موارد تزریق خون(23%) بود. حداقل و حداکثر فراوانی نسبی انجام وظایف کمیته‌ها برای کل بیمارستان‌ها، بیمارستان‌های دولتی و خصوصی به ترتیب 77%-23%، 78%-33% و 75%-0% بود. اگر چه گزارش انجام وظایف کمیته‌ها در بیمارستان‌های دولتی در مقایسه با بیمارستان‌های خصوصی مناسب‌تر بود، اما این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود . نسبت خون‌های کراس‌مچ شده به خون‌های تزریق شده تنها در یک بیماستان قابل محاسبه بود(05/3).

 �نتیجه گیری

  این مطالعه وضعیت گزارش‌های عملکرد کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی تهران در سال 1384 را نامطلوب گزارش می‌کند. این وضعیت در بیمارستان‌های خصوصی در مقایسه با بیمارستان‌های دولتی نامناسب‌تر می‌باشد. توجه بیشتر به گزارش علل و موارد تزریق خون توسط این کمیته‌ها ضروری به نظر می‌رسد. هم چنین با توجه به اهمیت نسبت خون‌های کراس مچ شده به خون‌های تزریق شده در ارزیابی عملکرد بیمارستان‌ها، اختصاص بخشی از گزارش این کمیته‌ها به این نسبت لازم به نظر می‌رسد.

  کلمات کلیدی: بررسی عملکرد، انتقال خون، وظایف، گروه‌بندی و کراس‌مچ خون، ایران