نگرانی در مورد سلامت خونهای اهداشده همیشه وجود داشته و از آنجایی که اهداکنندگان فامیلی و بار اول با انگیزههای متفاوت برای اهدای خون مراجعه میکنند که بعضی از این اهداف باعث انکار و پنهان کردن فاکتورهای خطر در هنگام مصاحبه قبل از اهدا میشود، این امر سبب افزایش خطر خون های اهدا شده در دوره پنجره بیماریهای منتقله از طریق خون میگردد. دراین تحقیق این فرضیه که اگر این اهداکنندگان سلامت کمتری دارندپس باید شیوع شاخصهای آلودگی ویروسی درآنها بالاتر باشد، مورد بررسی قرارگرفت.
مواد وروشها
مطالعه به صورت توصیفی و به کمک فرمهای ثبت نام اهداکنندگانی که از اول آذرماه تا اول اسف ن د ماه 1381 در مرکز انتقال خون زاهدان اهدای خون نموده بودند، انجام شد و به مقایسه واکنشهای ویروسی در برابر هپاتیت B و C بین اهداکنندگان فامیلی و داوطلب و اهداکنندگان بار اول و مستمر پرداختیم. کلیه نتایج با نرم افزار آماری 5/10 SPSS و توسط تست کایدو (Chi-square Test) مورد آنالیز قرار گرفت .
یافتهها
مطالعه روی 7192 فرم ثبت نام اهداکنندگان انجام شد که از این تعداد 6345 (2/88 درصد) مرد و 3928 (6/54 درصد) مجرد و1511 نفر (21درصد) سن بالای30 سال داشتند. اهداکنندگان فامیلی2275 (6/31درصد) و اهداکنندگان بار اول 2789 (7/38 درصد) نفر از اهداکنندگان ما را تشکیل می دادند.
بالاترین میزان HBsAg مثبت مربوط به اهداکنندگان فامیلی بار اول، 51 نفر (19/5 درصد) و در مورد Anti-HCV واکنشدهنده مربوط بهاهداکنندگان باسابقه اهدای خون، 18 نفر(9/1 درصد) بود. میزان HBsAg مثبت در اهداکنندگان بار اول 3/2 برابر بیشتر از اهداکنندگان مستمر بود (0001/0 (p< . در مورد Anti-HCV واکنشدهنده در اهداکنندگان بار اول 5/1 برابر اهداکنندگان مستمر (042/0 (p< و میزان HBsAg مثبت در اهداکنندگان فامیلی 4/2 برابر بیشتراز اهداکنندگان داوطلب مستمر بود (0001/0 (p< . در مقایسه سنی، سن بالای30 سال در مورد اهداکنندگان HBsAg مثبت و Anti-HCV واکنشدهنده از نظرآماری معنیدار بود (0001/0 .(p< میزان HBsAg مثبت در اهداکنندگان فامیلی بار اول 9/5 برابر بیشتر از اهداکنندگان داوطلب مستمر (0001/0 (p< و در مورد Anti-HCV واکنشدهنده این اختلاف 7/1 برابر (042/0 (p< بهدست آمد.
نتیجه گیری
با توجه به اعداد و ارقام بهدست آمده، میزان آلودگی در اهداکنندگان فامیلی و بار اول به مراتب بیشتر از اهداکنندگان داوطلب و مستمرمیباشدکه این امر ضرورت یک برنامهریزی دقیق و ارایه راهکارهای مناسب در این زمینه را میطلبد.
کلمات کلیدی : اهداکننده بار اول، اهداکننده مستمر، اهداکننده فامیلی
Sanei Moghaddam E, Khosravi S, Gharibi T. Prevalence of HBsAg and Anti-HCV reactivity in donors embarking on direct blood donation and among first-time blood donors in Zahedan Blood Transfusion Center. Sci J Iran Blood Transfus Organ 2005; 1 (2) :19-26 URL: http://bloodjournal.ir/article-1-12-fa.html
دکتر اسماعیل صانعی مقدم ، دکتر سهیلا خسروی ، طیبه غریبی . شیوع HBsAg مثبت و Anti-HCV واکنش دهنده در اهداکنندگان فامیلی و بار اول سازمان انتقال خون زاهدان در سال 1381. فصلنامه پژوهشی خون. 1383; 1 (2) :19-26